Informacja o działalności za 2019r.

INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI

SAMORZĄDOWEGO KOLEGIUM ODWOŁAWCZEGO W KOSZALINIE

ZA OKRES OD DNIA 1 STYCZNIA DO 31 GRUDNIA 2019 ROKU

CZĘŚĆ I

OGÓLNA INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI KOLEGIUM ZA ROK 2019

1. Podstawa i zakres działania Kolegium

Podstawę prawną działania Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie (dalej: SKO) stanowi ustawa z dnia 12 października 1994 roku o samorządowych kolegiach odwoławczych (tekst jednolity w Dz. U. z 2018r. poz. 570) oraz właściwe rozporządzenia wydane w oparciu o delegację ustawową.

Zgodnie z wyżej wymienioną ustawą, samorządowe kolegia odwoławcze są organami wyższego stopnia w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego, właściwymi w szczególności do rozpatrywania odwołań od decyzji, zażaleń na postanowienia, ponagleń, żądań wznowienia postępowania lub stwierdzania nieważności decyzji, w trybie uregulowanym przez przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity w Dz. U. z 2018r., poz. 2096; dalej jako – Kpa) oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity w Dz. U. z 2019r., poz. 900; dalej jako – Op). Kolegium orzeka również w innych sprawach na zasadach określonych w odrębnych ustawach.

Obszar właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie obejmuje, zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 roku w sprawie obszarów właściwości miejscowej samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz. U. z 2003r. Nr 198, poz.1925), powiaty: białogardzki, drawski, kołobrzeski, koszaliński, sławieński, szczecinecki, świdwiński, wałecki wraz z gminami objętymi tym obszarem oraz miasto na prawach powiatu - Koszalin.

Ogółem Kolegium obejmuje 57 jednostek samorządu terytorialnego, w tym:

- 9 powiatów (w tym 1 miasto na prawach powiatu - Koszalin),

- 48 gmin, w tym:

- 7 gmin miejskich

- 17 gmin miejsko-wiejskich

- 24 gmin wiejskich

Rozstrzygając sprawy indywidualne w składach trzyosobowych, członkowie składów orzekających Kolegium są związani wyłącznie przepisami powszechnie obowiązującego prawa. Kontrolę orzecznictwa kolegiów sprawują sądy administracyjne.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie jest państwową jednostką budżetową.

2. Obsada kadrowa Kolegium i kwalifikacje osób zatrudnionych

2.1. Kolegium na dzień 31.12.2019r. składało się z 20 członków: 8 etatowych i 12 pozaetatowych. Kolegium w okresie od dnia 01.01.2019 r. do dnia 15.01.2019 r. składało się z 22 członków: 9 etatowych i 13 pozaetatowych. W związku z odwołaniem z dniem 16.01.2019r. z funkcji pozaetatowego członka, Kolegium składało się z 21 członków: 9 etatowych i 12 pozaetatowych. Z powodu rezygnacji z członkostwa etatowego orzecznika Kolegium i jego przejścia na emeryturę, od dnia 26.01.2019 r. do dnia 17.03.2019 r. Kolegium składało się z 20 członków: 8 etatowych i 12 pozaetatowych. Z dniem 18.03.2019 r. został powołany przez Prezesa Rady Ministrów 1 nowy członek etatowy. W związku z powyższym od dnia 18.03.2019 r. do dnia 27.08.2019 r. Kolegium składało się z 21 członków: 9 etatowych i 12 pozaetatowych. Z powodu rezygnacji z członkostwa etatowego orzecznika Kolegium i jego przejścia na emeryturę, od dnia 28.08.2019 r. do dnia 31.12.2019 r. Kolegium składało się z 20 członków: 8 etatowych i 12 pozaetatowych. Na dzień 31.12.2019 r., po zakończeniu procedury konkursowej, Kolegium oczekiwało na powołanie przez Prezesa Rady Ministrów jednego nowego etatowego członka Kolegium (orzecznika).

Liczba członków etatowych posiadających wykształcenie :
wyższe prawnicze : 8		wyższe administracyjne : –
Liczba członków pozaetatowych posiadających wykształcenie (stan na 31.12.2019r.):
wyższe prawnicze : 7	wyższe administracyjne : 1		wyższe inne : 4 W tym mgr: - ekonomii 1, - chemii 1, - fizyki 1, - inżynierii środowiska 1.

Wśród etatowych członków Kolegium 7 osób posiada obecnie tytuł radcy prawnego.

2.2. Biuro Kolegium na dzień 31.12.2019r. składa się z 7 osób (w tym jedna osoba zatrudniona na czas określony w celu zastępstwa pracownika w okresie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy). Wszystkie osoby pracujące w Biurze Kolegium posiadają wykształcenie wyższe.

Stanowiska pracy w biurze (7) to:

- główna księgowa – 1,

- starszy inspektor – 4, (w tym 1 osoba na ½ etatu, 1 osoba na urlopie macierzyńskim),

- inspektor – 1 (umowa na czas określony w celu zastępstwa usprawiedliwionej nieobecności innego pracownika).

- referent – 1.

Obsługa informatyczna Kolegium wykonywana jest na podstawie umowy cywilnoprawnej.

3.Lokal i wyposażenie Kolegium

Siedziba Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie mieści się w Koszalinie, przy ul. Gen. Władysława Andersa 34, w pomieszczeniach użyczonych Kolegium przez Wojewodę Zachodniopomorskiego w gmachu Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie Delegaturze w Koszalinie. Warunki lokalowe są dobre, bardzo dobrze układa się obecnie współpraca z Panem Wojewodą Zachodniopomorskim oraz Panem Dyrektorem Delegatury w Koszalinie. Obiekt użytkowany przez SKO jest własnością Skarbu Państwa i zgodnie z podpisaną umową użyczenia ze współzarządcą nieruchomości, tj. Zachodniopomorskim Urzędem Wojewódzkim w Szczecinie ul. Wały Chrobrego 4, Kolegium dysponuje obecnie 537,53 m² powierzchni. Użyczający prowadzi również obsługę administracyjną budynku i dlatego cała dokumentacja obiektu, związana z wynikającymi z tego tytułu obowiązkami, jest w posiadaniu zarządcy.

Wszyscy etatowi członkowie Kolegium (orzecznicy) zajmują samodzielne pokoje. Stan wyposażenia Kolegium w sprzęt biurowy i elektroniczny (zestawy komputerowe) należy ocenić jako dobry. Według stanu na koniec roku 2019 w Kolegium znajdowało się 30 zestawów komputerowych, jeden komputer przenośny (laptop) oraz serwer sieciowy, który został zakupiony w 2012 r. z uwagi na bardzo dużą ilość informacji (danych) zawartych na dotychczasowym serwerze głównym oraz stały ich przypływ, a także z powodu niewystarczającej wydajności dotychczasowego serwera. Dodatkowo na stanie Kolegium – od grudnia 2015r. – znajdują się: serwer bazodanowy, serwer aplikacji, sprzętowe zabezpieczenie infrastruktury firewall, wydajne urządzenie skanujące jednoprzebiegowe do dokumentów. Powyższy sprzęt został zakupiony w związku z decyzją Ministra Finansów w sprawie zmian w budżecie państwa na rok 2015 z dnia 11 października 2015 roku Nr MF/FS8/004117/2015, na mocy której dla Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie przyznano środki z rezerwy celowej (poz. 29) z przeznaczeniem na wydatki związane z wdrażaniem i funkcjonowaniem systemów teleinformatycznych. Wsparcie z rezerwy celowej w tym zakresie – w celu dalszej informatyzacji – otrzymały wszystkie samorządowe kolegia odwoławcze.

W związku z koniecznością sukcesywnej wymiany przestarzałego sprzętu, Kolegium w grudniu 2019 r. zakupiło serwer plików NAS wraz z 4 dyskami i rozszerzoną pamięcią w celu stworzenia dodatkowego miejsca na robienie kopii zapasowych serwera i znajdujących się tam danych. Używany dotychczas sprzęt był przestarzały i nie spełniał prawidłowych parametrów w celu właściwej archiwizacji danych znajdujących się na serwerze. Dodatkowo Kolegium w 2019 r. dokupiło 7 niszczarek dla orzeczników i pracowników Biura, z uwagi na to, że dotychczas używane niszczarki były mocno zużyte i przestarzałe. Zakupione niszczarki spełniają kryteria wymagane przez przepisy o RODO. Wcześniej, ze względu na potrzebę należytego zabezpieczania danych osobowych przed dostępem dla osób nieuprawnionych zakupiono przenośne szyfrowane pamięci pendrive w ilości 14 sztuk. Są one wykorzystywane do bieżącej pracy przez orzeczników i pracowników Biura Kolegium. Powierzono je orzecznikom i pracownikom Kolegium z obowiązkiem zwrotu w przypadku ustania stosunku pracy.

Z uwagi na coraz częstszą potrzebę składania pod wytwarzanymi w Kolegium dokumentami (w tym decyzjami i postanowieniami) bezpiecznych podpisów elektronicznych wyrobiono certyfikaty kwalifikowane dla orzeczników i pracowników Biura Kolegium, wraz z niezbędnymi komponentami. W celu zaspokojenia potrzeb Kolegium w tym przedmiocie zostały wyrobione:

- certyfikaty kwalifikowane wraz z kartami kryptograficznymi i czytnikami dla orzeczników i pracowników Biura w ilości 2 sztuk;

- certyfikaty kwalifikowane wraz z kartami kryptograficznymi dla orzeczników i pracowników Biura w ilości 8 sztuk;

- odnowiono certyfikat kwalifikowany (bez karty kryptograficznej) dla pracownika Biura w ilości 1 sztuki.

W sumie wyrobiono certyfikaty kwalifikowane w ilości 11 sztuk.

Każdy pracownik ma hasło do własnego komputera, które podlega konieczności ciągłej zmiany. Informatyk, prezes i główna księgowa mają dostęp do konta administratora. Na wszystkich komputerach zainstalowany jest program antywirusowy. Zarządzanie dokumentami – każdy pracownik ma dostęp do własnego katalogu, a orzecznicy dodatkowo mają dostęp do katalogu z decyzjami pozostałych orzeczników w celu ułatwienia pracy i zapewnienia stabilności orzeczniczej Kolegium. Wszyscy pracownicy mają również dostęp internetowy do portalu prawniczego Lex Samorząd Terytorialny Plus (Wolters Kluwer). Natomiast do programu RESAK (m.in. rejestracja spraw) dostęp mają wyłącznie osoby uprawnione. Istnieje zakaz wynoszenia akt sprawy, akt osobowych pracowników i innej dokumentacji poza siedzibę Kolegium. Dodatkowo stosuje się zabezpieczanie (hasłem) danych zapisanych na komputerze czy zewnętrznych nośnikach. W ten sposób dochodzi do zabezpieczenia przed skutkiem kosztownego i wydłużonego w czasie odzyskania dokumentów, jak też ujawnienia poufnych informacji. Do służbowej głównej poczty e-mailowej Kolegium dostęp mają prezes Kolegium, główna księgowa oraz inspektor ds. finansowych i kadrowych. Każdy pracownik Kolegium, ale także pozaetatowi członkowie Kolegium, mają indywidualną firmową skrzynkę mailową, na którą m.in. przekierowywane są adresowane do nich wiadomości, przychodzące na pocztę główną SKO, a także elektroniczna dokumentacja kierowana do Kolegium z Naczelnego Sądu Administracyjnego lub Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. Indywidualne konta pracowników są zabezpieczone hasłem znanym tylko administratorowi, dzięki temu z tych skrzynek mailowych można korzystać tylko w Kolegium. Pracownicy upoważnieni do wysyłania i przekazywania e-maili zobowiązani są do ich sprawdzenia pod względem informacji, dane podlegają anonimizacji w razie potrzeby.

W Kolegium dopuszczone są do stosowania następujące programy komputerowe: Pakiet Microsoft Office, Resak, Asystent, Repertorium, Płatnik, Bankowość Elektroniczna NBP, Program Unikap, Program Sfinks, Program Seter, Program Archsys, Program Gall Anonimizacja, Program antywirusowy F-secure - antywirus na zestawy komputerowe oraz na serwer. W 2019 r. Kolegium zakupiło program ABBYY FineReader 15. Program ten służy do konwersji zeskanowanych dokumentów, dokumentów PDF, plików graficznych, w tym zdjęć cyfrowych, do formatów nadających się do edycji. W warunkach Kolegium program ten przyspieszy i poprawi jakość oraz efektywność pracy poprzez wyeliminowanie konieczności ręcznego przepisywania tekstów Dostęp do programów zawierających dane personalne pracowników, a także dane finansowe SKO mają tylko uprawnieni pracownicy.

4. Zgromadzenie Ogólne Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie

W 2019 r. Zgromadzenie Ogólne SKO w Koszalinie obradowało 4 razy, tj. w dniach: 30 stycznia, 19 marca, 27 sierpnia oraz 30 października.

W dniu 30 stycznia 2019 r. na Zgromadzeniu Ogólnym, po przedstawieniu i wysłuchaniu wybranego przez Komisję Konkursową kandydata na etatowego członka Kolegium, a także zapoznaniu się z pracami Komisji Konkursowej, dokonano podjęcia uchwały w sprawie pozytywnej opinii o kandydacie na etatowego członka Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie (Uchwała nr III 1/2019).

W dniu 19 marca 2019 r. na Zgromadzeniu Ogólnym, Uchwałą nr III 2/2019 przyjęto roczną informację o działalności Kolegium w Koszalinie za rok 2018; podjęto także uchwałę w sprawie ustalenia faktycznej liczby członków Kolegium w Koszalinie (Uchwała nr III 3/2019).

W dniu 27 sierpnia 2019 r. na Zgromadzeniu Ogólnym, w związku z rezygnacją z funkcji etatowego członka Kolegium, powołano Komisję Konkursową w celu przeprowadzenia konkursu na to stanowisko i wyboru kandydata na etatowego członka Kolegium (Uchwała Nr III 4/2019).

W dniu 30 października 2019 r. na Zgromadzeniu Ogólnym, po przedstawieniu i wysłuchaniu wybranego przez Komisję Konkursową kandydata na etatowego członka Kolegium, a także zapoznaniu się z pracami Komisji Konkursowej, dokonano podjęcia uchwały w sprawie pozytywnej opinii o kandydacie na etatowego członka Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie (Uchwała nr III 5/2019), wybrano także Komisję Wyborczą, która przedstawiła kandydatów na Prezesa Kolegium spośród etatowych członków Kolegium, którzy złożyli swoje oferty w konkursie na stanowisko Prezesa Kolegium z uwagi na upływ 6-letniej kadencji dotychczasowego prezesa. Podjęto także uchwałę w sprawie wyboru kandydatów na Prezesa SKO w Koszalinie (Uchwała nr III 6/2019).

Na każdym Zgromadzeniu Ogólnym Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie analizowano bieżące problemy orzecznicze Kolegium i aktualne orzecznictwo sądów administracyjnych, a także omawiano sprawy organizacyjne i bieżące Kolegium.

CZĘŚĆ II

WPŁYW SPRAW

Liczba spraw ujętych w ewidencji ogółem w roku objętym informacją - 3553, w tym spraw:

1.1. pozostałych w ewidencji z okresu poprzedniego (łącznie sprawy administracyjne - 360 i sprawy z zakresu opłat za użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych - 42 - 402/¹

1.2.wpływ spraw w roku objętym informacją - 3151

Rodzaje spraw, które wpłynęły w roku objętym informacją/²:

2.1.Liczba spraw administracyjnych – ogółem 2746

Lp.	Określenie rodzaju sprawy	Liczba spraw
1.	objęte proceduralnie przepisami Ordynacji podatkowej	466
2.	działalność gospodarcza	4
3.	planowanie i zagospodarowanie przestrzenne	223
4.	pomoc społeczna, świadczenia rodzinne i zaliczka alimentacyjna, oświata (stypendia, pomoc materialna itd. ), dodatki mieszkaniowe, sprawy socjalne	1432
5.	gospodarka nieruchomościami (bez opłat za wieczyste użytkowanie) , przekształcanie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, prawo geodezyjne i kartograficzne	107
6.	ochrona środowiska, ochrona przyrody i ochrona zwierząt, odpady i utrzymanie porządku i czystości w gminach	142
7.	prawo wodne	29
8.	rolnictwo, leśnictwo, rybactwo śródlądowe, łowiectwo	15
9.	handel, sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych	2
10.	prawo o ruchu drogowym, drogi publiczne, transport drogowy	176
11.	prawo górnicze i geologiczne	3
12.	egzekucja administracyjna	10
13.	inne, pozostałe, w tym skargi i wnioski rozpatrywane w trybie Działu VIII Kpa	137

2.2. Sprawy podlegające rozpatrzeniu w trybie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019.2325 – dalej jako Ppsa)/³ - 358

2.3.Liczba spraw z zakresu aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste - 47

2.4.Liczba postanowień sygnalizacyjnych - 0

CZĘŚĆ III

ZAŁATWIANIE SPRAW ADMINISTRACYJNYCH 3110

1.Liczba spraw załatwionych ogółem w roku objętym informacją - 3110

Lp.

Określenie rodzaju rozstrzygnięcia

Liczba spraw

1.

akty wydane przez SKO jako organ II instancji /4,

w tym :

akty wydane przez SKO w trybie art. 127 § 3 Kpa oraz jako organ II instancji zgodnie z art. 221 Ordynacji podatkowej

10

- sposób rozstrzygnięcia patrz → tabela z pkt 1.1. .

2092

2.

akty wydane przez SKO jako organ I instancji /5

- sposób rozstrzygnięcia patrz → tabela z pkt 1.2.

367

3.

postanowienia wydane przez SKO w wyniku rozpatrzenia ponagleń, w tym :

uznające ponaglenia za uzasadnione

22

48

4.

akty wydane przez SKO po rozpatrzeniu w trybie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.Dz.U. z 2019.2325)

339

5.

pozostałe /6 (pisma, pozostawione a/a, droga elektroniczna, odesłanie organowi właściwemu do rozpatrz.)

264

1.1. Szczegółowe omówienie sposobu załatwienia sprawy przez SKO jako organ II instancji:

2092

Lp.	Określenie rodzaju rozstrzygnięcia	Liczba spraw
1.	decyzje utrzymujące w mocy zaskarżone decyzje (art. 138 § 1 pkt 1 Kpa oraz art. 233 § 1 pkt 1 Op) /7	823
2.	decyzje uchylające decyzje organu I instancji i orzekające co do istoty sprawy oraz uchylające decyzje organu I instancji i umarzające postępowanie (art. 138 § 1 pkt 2 Kpa oraz art. 233 § 1 pkt 2a Op)	587
3.	decyzje uchylające decyzje organu I instancji i przekazujące sprawy do ponownego rozpatrzenia (art. 138 § 2 Kpa oraz art. 233 § 2 Op)	518
4.	decyzje umarzające postępowanie odwoławcze (art. 138 § 1 pkt 3 Kpa oraz art. 233 § 1 pkt 3 Op)	20
5.	pozostałe (uchybienie terminu, odmowa przywrócenia terminu do złożenia odwoł., odmowa uchylenia decyzji)	144

1.2. Szczegółowe omówienie sposobu załatwienia sprawy przez SKO jako organ I instancji:

367

Lp.	Określenie rodzaju rozstrzygnięcia	Liczba spraw
1.	postanowienia o wznowieniu postępowania i wyznaczeniu organu właściwego do jego przeprowadzenia (art.150 § 2 Kpa oraz art. 244 § 2 Op) /8	185
2.	postanowienia oraz decyzje o odmowie wznowienia postępowania (art. 149 § 3 Kpa oraz art. 243 § 3 Op)	1
3.	postanowienia oraz decyzje o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji (art. 61a Kpa oraz art. 249 Op)	2
4.	decyzje stwierdzające nieważność decyzji organu I instancji oraz decyzje stwierdzające wydanie decyzji przez organ I instancji z naruszeniem prawa (art. 156 – 158 Kpa oraz art. 247 – 248 Op)	87
5.	decyzje o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji (art. 158 § 1 Kpa oraz art. 248 § 3 Op )	66
6.	decyzje odmawiające uchylenia decyzji po wznowieniu postępowania (art. 151 Kpa oraz art. 245 Op)	1
7.	decyzje uchylające i rozstrzygające o istocie sprawy oraz decyzje stwierdzające wydanie decyzji przez organ I instancji z naruszeniem prawa wydane po wznowieniu postępowania(art. 151 Kpa oraz art. 245 Op)	1
8	decyzje umarzające postępowanie prowadzone w I instancji przez SKO (art. 105 § 1 Kpa oraz art. 208 Op)	2
9.	pozostałe	22

2.Liczba spraw administracyjnych pozostałych do załatwienia przez SKO w roku objętym informacją/9 - 335

CZĘŚĆ IV

ZAŁATWIANIE SPRAW Z ZAKRESU OPŁAT ZA UŻYTKOWANIE WIECZYSTE NIERUCHOMOŚCI GRUNTOWYCH

Liczba spraw z zakresu opłat za użytkowanie wieczyste załatwionych w roku objętym informacją ogółem - 84

w tym ugody - 1

Liczba wniesionych sprzeciwów od orzeczeń SKO - 17
Liczba spraw pozostałych do załatwienia przez SKO - 5

CZĘŚĆ V

SKARGI DO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO

1. Sprawy prowadzone przez Kolegium w trybie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r.
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019.2325 – dalej jako Ppsa) -

Liczba spraw w roku objętym informacją ogółem - 344

w tym :

1.1. Liczba skarg na decyzje i postanowienia Kolegium skierowanych
do WSA w roku objętym informacją, ogółem - 339

wskaźnik „zaskarżalności” /10 - (339 : 2092) x 100 = 16,20 %

(stosunek liczby skarg skierowanych do sądu w danym roku do ogólnej liczby podjętych w danym roku przez Kolegium rozstrzygnięć podlegających zaskarżeniu)

1.2. Liczba sprzeciwów od decyzji Kolegium skierowanych do WSA w roku
objętym informacją, ogółem - 25

1.3. Liczba skarg na bezczynność Kolegium skierowana do WSA w roku
objętym informacją, ogółem - 0

1.4. Liczba skarg uwzględnionych przez Kolegium we własnym zakresie
w trybie art. 54 § 3 Ppsa, ogółem - 5

1.5. Liczba skarg kasacyjnych na orzeczenia WSA (w tym zażaleń na postanowienia) skierowanych przez SKO w roku objętym informacją
do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ogółem - 2

1.6. Liczba innych spraw prowadzonych przez Kolegium w trybie określonym
przepisami Ppsa, skierowanych do WSA, ogółem/11 - 0

2.Skargi na akty i czynności Kolegium rozpatrzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny prawomocnymi orzeczeniami w roku objętym informacją : Liczba orzeczeń WSA w roku objętym informacją ogółem - 351

w tym :

Lp.

Rodzaj rozstrzygnięcia

Liczba spraw

1.

Skargi na decyzje i postanowienia rozpoznane przez Sąd

w tym :

uwzględnienie skargi

119

351

2.

Skargi na bezczynność Kolegium rozpoznane przez Sąd

uznające skargi za uzasadnione

1

w tym :

1

Wyjaśnienie co do skargi na bezczynność Kolegium: strona złożyła odwołanie od decyzji organu I instancji, a następnie ponaglenie, które zostało zakwalifikowane jako skarga na bezczynność Kolegium i przekazana do rozpatrzenia Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Szczecinie. Wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2018r., I SAB/Sz 4/18, WSA w Szczecinie zobowiązał Kolegium do rozpatrzenia odwołania, stwierdzając jednocześnie, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Kolegium wywiodło od tego wyroku skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego, podnosząc, że rozpatrzyło w ustawowym terminie odwołanie strony. Wyrokiem z dnia 9 listopada 2018r., II FSK 2414/18, który wpłynął do Kolegium w dniu 4 stycznia 2019r., NSA uchylił zaskarżony wyrok WSA w Szczecinie i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania. NSA stwierdził, że Kolegium rozpoznało odwołanie strony i nie pozostawało w bezczynności. NSA zasądził jednocześnie od skarżącego w sprawie 580 zł. tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego, które stanowią dochód budżetu państwa i podlegają zwrotowi na rzecz Skarbu Państwa. Następnie, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wyrokiem z dnia 15 maja 2019r., sygn.akt I SAB/Sz 1/19, zobowiązał Kolegium do rozpoznania odwołania strony, stwierdzając jednocześnie, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Kolegium, po rozpoznaniu odwołania strony, na mocy decyzji nr SKO.414.2203.2019 z dnia 18 października 2019r., uchyliło zaskarżoną decyzję organu I instancji z dnia 26 maja 2017r. w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji.

INFORMACJE I DODATKOWE WNIOSKI

Wybrane problemy z orzecznictwa Kolegium

Podatki i opłaty

W 2019 roku wpływ spraw podatkowych pozostawał na poziomie z roku 2018. Natomiast we wcześniejszym 2018 roku nastąpiło wzmożenie wpływów spraw podatkowych. Analizując charakter spraw stwierdzić należy, że większość odwołań dotyczyła decyzji ustalających i określających wysokość zobowiązania podatkowego. Podobnie jak w roku ubiegłym istotną pozycję stanowiły sprawy o stwierdzenie nadpłaty podatku (dostawcy gazu, energii). W przeważającej mierze odnosiło się to do podatku od nieruchomości. Skarżący odwoływali się głównie z powodów merytorycznych – bardzo rzadko trafiają do Kolegium sprawy z uchybieniami formalnymi. W odniesieniu do lat ubiegłych, w roku 2019 roku ilość odwołań w sprawach o ulgi podatkowe, głównie umorzenia, wzrosła: w 2009r. było 58 takich spraw, w 2010r. – 31, w 2011r. – 42, w 2012r. – 28, w 2013r. – 30, w 2014r. – 34, w 2015r. - 17, w 2016r. również 17, w 2017r. – 20, zaś w roku 2018 – 16, natomiast w roku 2019 – 37. Ponieważ postępowania wyjaśniające w sprawie udzielania ulg podatkowych w znakomitej większości gmin przeprowadzane są prawidłowo, a decyzje są odzwierciedleniem zgromadzonego w sprawach kompletnego materiału dowodowego, koszalińskie Kolegium większość tych decyzji utrzymywało w mocy.

Podobnie jak w latach poprzednich odwołania w przeważającej mierze dotyczyły podatku od nieruchomości. Odwołań w sprawie podatku leśnego nie było w ogóle, pewna część odwołań dotyczyła podatku rolnego i łącznego zobowiązania pieniężnego. Chodziło głównie o zwolnienie z podatku rolnego i udzielenie ulgi inwestycyjnej. Ilość odwołań związanych z opłatą targową w odniesieniu do roku 2019 oraz 2018 jest znacznie mniejsza: w 2015r. było 19 spraw, w 2016r. – 11, w 2017r. – 9, w 2018r. – tylko 3 sprawy, w 2019r. – również tylko 3 sprawy. Wpływ spraw związanych z opłatą uzdrowiskową po wzroście w 2014r. (do 31 spraw), znacząco spadł i ich udział w ogólnej liczbie odwołań stał się wręcz śladowy. Wynika to z ustabilizowania się orzecznictwa sądowoadaministracyjnego w kontrowersyjnych sprawach związanych z opłatą uzdrowiskową.

W 2019r. na decyzje podatkowe wniesiono do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, kolejny rok, mniejszą ilość skarg, niż w latach poprzednich. Duża część skarg nadal jest składana przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (poszczególne Nadleśnictwa) w sprawach dotyczących podatku od nieruchomości. Skargi te są jednorodne, są wynikiem woli posiadacza prawa służebności przesyłu. Podkreślenia wymaga, że generalnie – co do meritum – wszystkie te skargi są oddalane przez WSA. We wszelkich pozostałych sprawach złożono: w 2012r. – 68 skarg, w 2013r. – 83, w 2014r. – 51, w 2015r. – 92, w 2016r. – 99, w 2017r. – 60, w 2018r. – 49. Podkreślenia wymaga, że w zasadzie wszystkie wyroki WSA w Szczecinie oddalające skargi na decyzje Kolegium w sprawach dotyczących podatku od nieruchomości, są następnie zaskarżane przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (poszczególne Nadleśnictwa reprezentowane przez pełnomocników) poprzez składanie skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Skargi kasacyjne są przez NSA oddalane (np. wyrok NSA z 19 grudnia 2019r., sygn. akt II FSK 2323/19). NSA konsekwentnie podziela stanowisko Kolegium (oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie), iż grunty leśne, nad którymi przebiegają linie elektroenergetyczne, są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie przesyłu energii przez przedsiębiorstwo energetyczne, co skutkuje ich opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości, a konstatacji takiej nie stoi na przeszkodzie możliwość prowadzenia na tych gruntach, w ograniczonym zakresie, określonych czynności w ramach działalności leśnej.

Wyroki WSA w Szczecinie w zdecydowanej większości prezentowały w 2019r. podzielane przez Kolegium poglądy w sprawach podatkowych. Większość skarg na wydawane przez tutejsze Kolegium decyzje podatkowe jest oddalana. WSA w Szczecinie w wyrokach w sprawach podatkowych coraz częściej wypowiada się w sposób merytoryczny, coraz rzadsze są uchylenia decyzji Kolegium z przyczyn uchybień proceduralnych. W stosunku do lat poprzednich coraz częściej pojawiają się rozstrzygnięcia korzystne dla Kolegium. Podatnicy w coraz większym zakresie korzystają z profesjonalnej obsługi prawnej. Powody uchylenia orzeczeń Kolegium przez sąd administracyjny (w tym również orzeczeń organów I instancji) można ująć w dwie kategorie: 1) usterki proceduralne popełnione na etapie pierwszoinstancyjnym, których Kolegium nie usunęło – w takich przypadkach uchylane najczęściej są decyzje organów podatkowych dwóch instancji, 2) inna interpretacja stanu faktycznego dokonana przez sąd lub odmienna wykładnia przepisów prawa materialnego – wówczas uchylana jest decyzja Kolegium. Drugi przypadek zdarza się jednak rzadko. Ryzyko związane z tym problemem można zmniejszyć poprzez, w pierwszym przypadku, bardziej rygorystyczną ocenę strony proceduralnej postępowania organu I instancji, czyli częstsze uchylanie decyzji pierwszoinstancyjnych mimo prawidłowych merytorycznie rozstrzygnięć, w drugim przypadku – poprzez składanie skarg kasacyjnych, co Kolegium stara się czynić. Kategoryczna zmiana linii orzeczniczej sądów administracyjnych wpływa na zmianę orzecznictwa Kolegium, o ile jest to linia ugruntowana. W sporej liczbie przypadków w takich samych sprawach sądy administracyjne orzekają różnie.

Poza tym rok 2019 nie odznaczył się szczególnie pod względem kontrowersji interpretacyjnych i temu podobnych. Przebieg spraw był na ogół rutynowy. Jednakże zauważalna jest pewna rozbieżność orzecznicza w wykonaniu wojewódzkich sądów administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego. W materii tak czułej, jak sprawy dotyczące podatków i opłat lokalnych, dużą aktywność wykazują nie tylko strony postępowań (podatnicy), lecz także różnorodne ośrodki opiniotwórcze, jak środowiska akademickie, dziennikarskie, doradcze. Musi to rodzić różnorodność interpretacji, wykładni sądowych, komentarzy, które należy analizować na bieżąco, jeżeli chce się orzekać w zgodzie z wiodącą linią orzeczniczą. W sprawach podatkowych procent uchylanych decyzji organów I instancji nie jest znaczny. Najczęstsze tego przyczyny to uchybienia proceduralne polegające np. na wyborze złego trybu postępowania, nieprzeprowadzeniu wszystkich obowiązkowych etapów postępowania podatkowego, nieprzeprowadzenie wymaganego przepisami postępowania wyjaśniającego, itp. Z powodów merytorycznych Kolegium uchyla decyzje organów I instancji głównie w sprawach wymiarowych – ustalających wysokość podatku lub określających tę wysokość. Może to być złe lub niepełne ustalenie stanu faktycznego będącego podstawą wymiaru podatku – wówczas sprawa przekazywana jest do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji, bądź przyczyną uchylenia jest niewłaściwa interpretacja przepisów podatkowych – wówczas najczęściej Kolegium, uchyliwszy wadliwą decyzję organu podatkowego I instancji, jako organ podatkowy II instancji rozstrzyga sprawę merytorycznie lub umarza postępowanie. Ryzyko związane z terminowym rozstrzyganiem w sprawach podatkowych ma charakter zewnętrzny. Polega ono na tym, że w niektórych okresach roku nasila się ilość odwołań i zażaleń, na co Kolegium nie ma wpływu. Ryzyko to można przezwyciężyć dzięki temu, że Ordynacja podatkowa daje organowi odwoławczemu 2 miesiące na rozstrzygnięcie odwołania. SKO w Koszalinie bardzo rzadko i tylko w wyjątkowych wypadkach wyznacza nowy termin załatwienia sprawy.

Procedura administracyjna

W praktyce orzeczniczej SKO w Koszalinie w roku 2019 pojawiała się problematyka związana z żądaniami uprawnionego podmiotu do otrzymywania kopii dokumentów znajdujących się w aktach sprawy (art. 73 § 1 kpa). Należy zaznaczyć, że ustawodawca stopniowo wzmacniał uprawnienia strony zainteresowanej dostępem do akt, a z czasem dostępność stała się regułą. Kolejne zmiany ustawodawstwa rozszerzały granice jawności. W orzecznictwie sądów administracyjnych pojawiła się zatem rozbieżność w stosowaniu przepisu art. 73 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego na tle zakresu prawa strony do wglądu w akta sprawy i sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów.

- według jednej linii orzeczniczej, kpa nie nakłada na organ prowadzący postępowanie administracyjne obowiązku sporządzania kopii dokumentacji sprawy dla strony, gdyż zgodnie z językowym brzmieniem tego przepisu, czynności w postaci sporządzania notatek, kopii lub odpisów należą do strony, a sporządzenie kopii na żądanie strony jest możliwe jedynie w przypadku wykazania przez stronę ważnego interesu, zgodnie z art. 73 § 2 kpa. Sądy administracyjne uznawały, że "skoro strona ma prawo sporządzać notatki lub odpisy, to tym samym brak jest podstaw do odmowy sporządzenia tychże pism za pomocą kserokopiarki, jak i innych nowoczesnych urządzeń. Nie oznacza to jednak, że strona postępowania może żądać, aby takie kserokopie wykonał i dostarczył sam organ, gdyż sporządzanie notatek czy odpisów z akt postępowania ustawodawca pozostawił stronie, niezależnie od rodzaju użytych do tego środków technicznych". W tej linii orzeczniczej podkreślano także, że "pomimo postępu technicznego w dziedzinie kopiowania, ustawodawca nie wprowadził do kpa prawa do domagania się przez stronę sporządzenia przez organ kopii wybranych dokumentów z akt sprawy lub kopii całych akt sprawy i jednocześnie nie nałożył na organ administracji publicznej tego rodzaju obowiązku i to pomimo zmian dokonywanych w przepisach kpa.

- w orzecznictwie sądowoadministracyjnym istnieje jednak także inna linia orzecznicza, która mniej rygorystycznie podchodzi do tekstu ustawy kpa, podkreślając konieczność dokonywania wykładni systemowej, uwzględniającej w pełni normy konstytucyjne i ogólne zasady prawa administracyjnego, w tym zasadę prawa strony do czynnego udziału w postępowaniu. Według tej linii orzeczniczej, sporządzenie kopii pisma z akt sprawy za pomocą kserokopiarki zaliczyć należy do pojęcia udostępniania akt w rozumieniu art. 73 § 1 kpa. Powyższa regulacja ma bowiem za zadanie zapewnić rzeczywiste funkcjonowanie zasady jawności postępowania wobec strony, a na tej zasadzie opiera się konstrukcja zasady czynnego udziału strony, co z kolei służy realizacji zasad prawdy obiektywnej i pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa. Nie oznacza to jednak, że organ nie może uzależnić możliwości skorzystania przez stronę z uprawnienia do sporządzenia przez organ odpisów z akt sprawy od uiszczenia opłaty na pokrycie kosztów tego sporządzenia lub udostępnić odpisy tych akt w sposób odmienny od żądania strony. Mianowicie, na tle art. 73 kpa trzeba odróżnić nakazaną prawem czynność organu udostępnienia stronie akt sprawy (art. 73 kpa) od czynności udostępnienia akt sprawy we wskazanej przez stronę formie.

Dokonując interpretacji przepisu art. 73 § 1 kpa, Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów podjął w dniu 8 października 2018r. uchwałę, sygn. akt I OPS 1/18, o następującej treści : „W ramach udostępnienia akt stronie na podstawie art. 73 § 1 kpa mieści się sporządzenie przez organ, w sposób wynikający z jego możliwości technicznych i organizacyjnych, na wniosek strony, kopii dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy”. Jednocześnie zdaniem NSA, podstawę do obciążenia strony kosztami sporządzenia kopii dokumentacji stanowi przepis art. 262 § 1 pkt 2 kpa, gdyż mieszczą się one w kosztach postępowania administracyjnego poniesionych na jej żądanie. Koszty te nie pozostają w bezpośrednim związku z rozstrzygnięciem sprawy.

Ponadto, odmowa uwzględnienia wniosku strony o sporządzenie kserokopii z akt (art. 74) może nastąpić jedynie, gdyby organ wykazał konkretne utrudnienia wynikające z braku potrzebnego sprzętu lub dużej liczby dokumentów przewidzianych do kopiowania. Tylko więc w sytuacjach wymagających większego organizacyjnego zaangażowania ze strony pracowników organu dopuszczalne byłoby wyznaczenie stronie określonych warunków realizacji wniosku w przedmiocie sporządzenia kserokopii dokumentów. Dodatkowo odmowa wydania kopii z akt sprawy może być też usprawiedliwiona w sytuacji, gdy strona w sposób oczywisty i świadomy nadużywa prawa wynikającego z art. 73 § 1 kpa.

Dotacje oświatowe

W praktyce orzeczniczej koszalińskiego Kolegium istotne znaczenie będzie miał wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 grudnia 2019r., sygn. akt I GSK 449/18. NSA zajął w nim stanowisko co do określenia momentu, od którego należy liczyć bieg terminu przedawnienia zobowiązania do zwrotu dotacji oświatowej przyznawanej w trybie ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (t.j.Dz.U.2019.1481 ze zm.). NSA podkreśla, iż w orzecznictwie sądów administracyjnych ujawniła się rozbieżność w zakresie momentu wyznaczającego rozpoczęcie biegu terminu przedawnienia do zwrotu dotacji. Można zauważyć ukształtowanie się aż trzech linii orzeczniczych dotyczących tego zagadnienia. Pierwsza z nich wskazywała – jako decydującą o rozpoczęciu biegu terminu przedawnienia – datę rozliczenia i zwrotu dotacji (np. wyroki NSA z 5 września 2018r., sygn. akt I GSK 2583/18, z 17 kwietnia 2018r., sygn. akt I GSK 351/18). Druga linia orzecznicza wskazywała, że termin przedawnienia mija z upływem pięciu lat licząc od końca roku, na który dotacja była przyznana i w którym była lub miała być wykorzystana (wypłata dotacji) (np. wyrok WSA w Gliwicach z 20 grudnia 2017r., sygn. akt I SA/Gl 345/17; NSA z 13 czerwca 2017r., sygn. akt II GSK 3644/15). Kolejna grupa orzeczeń wskazywała, jako decydującą o rozpoczęciu biegu terminu przedawnienia, datę stwierdzenia okoliczności wykorzystania dotacji niezgodnie z przeznaczeniem, którą należy wiązać z doręczeniem protokołu kontroli (np. wyrok WSA w Lublinie z 21 lutego 2018r., sygn. akt I SA/Lu1046/17).

Naczelny Sąd Administracyjny w w/w wyroku z dnia 5 grudnia 2019r. przyjął, iż termin rozpoczęcia biegu przedawnienia winien być liczony zgodnie z pierwszą ze wskazanych powyżej linii orzeczniczych (decydująca o rozpoczęciu biegu terminu przedawnienia jest data rozliczenia i zwrotu dotacji). Ustalenie to poczynił biorąc pod uwagę, iż zgodnie z art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (t.j.Dz.U.2019.869), do spraw dotyczących należności, o których mowa w art. 60, nieuregulowanych niniejszą ustawą stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego i odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa. W myśl art. 60 pkt 1 ustawy, środkami publicznymi stanowiącymi niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym są w szczególności następujące dochody budżetu państwa, dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego albo przychody państwowych funduszy celowych: kwoty dotacji podlegające zwrotowi w przypadkach określonych w niniejszej ustawie.

W zakresie przedawnienia zobowiązań podatkowych (tu dotacyjnych) stosuje się przepisy Działu III Ordynacji podatkowej. Stosownie do ogólnie przyjętego w orzecznictwie i w doktrynie pojmowania zasad "odpowiedniego" stosowania przepisów, niektóre z nich znajdują zastosowanie wprost, bez żadnych modyfikacji i zabiegów adaptacyjnych, inne tylko pośrednio, a więc z uwzględnieniem konstrukcji, istoty i odrębności postępowania, w którym znajdują zastosowanie, a jeszcze inne w ogóle nie będą mogły być wykorzystane. Stosowanie "odpowiednie" oznacza w szczególności niezbędną adaptację (i ewentualnie zmianę niektórych elementów) normy do zasadniczych celów i form danego postępowania, jak również pełne uwzględnienie charakteru i celu danego postępowania oraz wynikających stąd różnic w stosunku do uregulowań, które mają być zastosowane. W taki sposób wypowiedział się m.in. Sąd Najwyższy w swoim postanowieniu z dnia 19 kwietnia 2012 r., sygn. akt IV CZ 153/1, (publ. w LEX nr 1250770 i powołane w nim orzeczenia). Przedawnienie zobowiązań podatkowych regulują przepisy Rozdziału 8 Działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U.2019.900.t.j.). Wynika z nich, że sposób liczenia terminu przedawnienia jest uzależniony zasadniczo od sposobu powstania zobowiązań podatkowych, które mogą powstać albo na skutek zaistnienia zdarzenia, z którym ustawy podatkowe wiążą powstanie zobowiązań podatkowych (art. 21 § 1 pkt 1), albo na skutek doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego (art. 21 § 1 pkt 2). Powszechnie przyjmuje się, że decyzja orzekająca o zwrocie dotacji ma charakter deklaratoryjny, a w związku z tym do obliczenia terminu przedawnienia, podobnie jak w przypadku zobowiązań powstających z mocy prawa, powinien mieć zastosowanie art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, w myśl którego – zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Okolicznością powodującą uruchomienie biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych jest więc upływ terminu płatności podatku.

Z kolei zgodnie z art. 252 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych, dotacje udzielone z budżetu jednostki samorządu terytorialnego wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem – podlegają zwrotowi do budżetu wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, w ciągu 15 dni od dnia stwierdzenia okoliczności, o których mowa w pkt 1 (...). W myśl art. 252 ust. 5 u.f.p. – zwrotowi do budżetu jednostki samorządu terytorialnego podlega ta część dotacji, która została wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem, nienależnie udzielona lub pobrana w nadmiernej wysokości. Stosownie zaś do art. 252 ust. 6 pkt 1 u.f.p. – odsetki od dotacji podlegających zwrotowi do budżetu jednostki samorządu terytorialnego nalicza się począwszy od dnia przekazania z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem. Na podstawie powyższych regulacji przyjąć należy, że termin przedawnienia rozpoczyna swój bieg niezależnie od wydania decyzji w przedmiocie stwierdzenia obowiązku zwrotu i jedynie przed jego upływem możliwe jest jej skuteczne prawnie doręczenie beneficjentowi. Tak jak wyżej wskazano, istota rozpoznawanej kwestii dotyczy tego, od jakiego momentu termin ten należy liczyć. Pomocniczo wskazać należy na częściową analogię między uregulowaniami art. 207 u.f.p. (dotyczącego zwrotu środków przeznaczonych na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem) i art. 252 u.f.p., a także powołanego w tym zakresie orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. wyrok z 13 czerwca 2017r., sygn. akt II GSK 3644/15; dostępne na: www.orzeczenia.nsa.gov.pl, pozostałe orzeczenia tamże). NSA stwierdził, że bieg terminu przedawnienia należy ściśle wiązać z charakterem zobowiązania podlegającego zwrotowi. Jeżeli zatem przyznane środki finansowe są środkami nienależnymi w rozumieniu ustawy, a obowiązek zwrotu dofinansowania nienależnego powstaje z chwilą zaistnienia przesłanek przewidzianych przepisami prawa, to obowiązek zwrotu należy wiązać z dniem otrzymania tych środków przez beneficjenta. Stanowisko tej treści NSA wywiódł z brzmienia art. 207 ust. 1 u.f.p. wskazując m.in. na fakt, że ustawodawca nakazuje liczyć odsetki od zwracanej kwoty od dnia przekazania środków beneficjentowi, w zakresie odsetek traktując te środki jak zaległości podatkowe. Należy zauważyć, że podobną regułę odnośnie do daty, od której nalicza się odsetki beneficjentowi dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, który wykorzystał środki niezgodnie z przeznaczeniem, przyjmuje art. 252 ust. 6 pkt 1 u.f.p. W konsekwencji zastosowanie art. 70 § 1 o.p. prowadzi w tym wypadku do konkluzji, że pięcioletni termin przedawnienia, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności, w przypadku wykorzystania środków niezgodnie z przeznaczeniem, rozpoczyna swój bieg od dnia otrzymania tych środków przez beneficjenta. W takich więc przypadkach wydanie i doręczenie decyzji winno nastąpić w ciągu pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dotacja była przyznana i powinna zostać wykorzystana zgodnie z przeznaczeniem. Z takim stwierdzeniem nie koliduje stanowisko, że po zakończeniu roku składane jest rozliczenie dotacji. Co prawda nie ulega wątpliwości, że ten dokument posiada istotne znaczenie z punktu widzenia ustalenia przez właściwy organ wysokości wykorzystanej dotacji oraz kwoty przypadającej do zwrotu. Złożenie rozliczenia dotacji nie można jednak klasyfikować tak samo jak deklaracji podatkowych w ramach instytucji tzw. samowymiaru podatku; tak samo jak obowiązku zwrotu dotacji nie można traktować na równi ze zobowiązaniem podatkowym. Pomijając bowiem szczególny wypadek niewykorzystania całości lub części dotacji w ciągu roku, zobowiązanie do zwrotu nie należy do istoty stosunku dotacji, który polega na bezzwrotnym, co do zasady, transferze środków publicznych z budżetu do beneficjenta. Zobowiązanie do zwrotu dotacji do budżetu jednostek samorządu terytorialnego jest w założeniu ustawodawcy wyjątkiem od reguły i najczęściej wynika dopiero z decyzji wydanej na podstawie art. 252 u.f.p.

Reasumując, bieg terminu przedawnienia zobowiązania do zwrotu dotacji pobranych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem, pobranych nienależnie lub w nadmiernej wysokości, rozpoczyna się z końcem roku, w którym beneficjent otrzymał i miał wykorzystać dotację (por. wyrok NSA z 5 września 2018 r., sygn. akt I GSK 2583/18). W konkluzji przyjąć należy, że skoro obowiązek zwrotu dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem powstał z mocy prawa, tj. w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1 o.p., to organy władne były wydać w tym przedmiocie decyzję, o której mowa w art. 252 u.f.p., w terminie 5 lat od końca roku, w którym nastąpiła wypłata dotacji beneficjentowi. Zaprezentowane stanowisko zbieżne jest z najnowszą linią wyrażaną w orzecznictwie NSA (por. wyroki NSA z 5 września 2018r., sygn. I GSK 2583/18, i z 14 stycznia 2019 r., sygn. I GSK 2656/18).

Świadczenia rodzinne, pomoc społeczna, pomoc osobom uprawnionym do alimentów, wspieranie rodziny i system pieczy zastępczej

W praktyce orzeczniczej Kolegium w roku 2019 istotnym problemem orzeczniczym nadal była kwestia wyboru świadczenia pielęgnacyjnego przez osobę zajmującą się dorosłym niepełnosprawnym członkiem rodziny, która straciła to prawo od dnia 1 lipca 2013r. na skutek nowelizacji ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.2020.111.t.j.) – ustawą z dnia 7 grudnia 2012r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2012.1548). Ustawa o świadczeniach rodzinnych z 2003r. zakładała prawo do świadczenia pielęgnacyjnego dla osób opiekujących się osobami niepełnosprawnymi bez względu na okres (czas), kiedy niepełnosprawność u danej osoby powstała. Dokonana w grudniu 2012r. nowelizacja wprowadziła uzależnienie możliwości przyznania świadczenia pielęgnacyjnego od tego, czy dysfunkcja zdrowotna powstała przed ukończeniem 18 (względnie 25 lat w przypadku osoby uczącej się). Jeżeli tak nie było, to opiekunom takich dorosłych osób niepełnosprawnych świadczenie pielęgnacyjne nie przysługiwało, zaś decyzje administracyjne przyznające wcześniej takie świadczenia – wygasały. Podstawą prawną był art. 11 ust. 3 ustawy nowelizującej z dnia 7 grudnia 2012r. Artykuł 11 ust. 3 został jednak uznany za niezgodny z art. 2 Konstytucji RP wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 grudnia 2013r. (Dz.U.2013.1557), sygn. K 27/13. Zgodnie z tym wyrokiem wymieniony wyżej przepis utracił moc z dniem 16 grudnia 2013r. Konsekwencją wyroku w sprawie K 27/13 było uchwalenie ustawy z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz.U.2014.567). Ustawa określiła warunki nabywania oraz zasady ustalania i wypłacania zasiłków dla opiekunów osobom, które utraciły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z dniem 1 lipca 2013r. w związku z wygaśnięciem z mocy prawa decyzji przyznającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Zasiłek dla opiekunów wynosił 520 zł. miesięcznie. Jego wysokość zmieniła się w listopadzie 2018r. (620 zł.). W przypadku natomiast osób zajmujących się osobami niepełnosprawnymi, których niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 18 lub 25 lat (w przypadku osób uczących się), mogą oni wystąpić o świadczenie pielęgnacyjne. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała: 1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia; 2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia. Przepis art. 17 ust. 1b ustawy został poddany kontroli Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 21 października 2014r., sygn. akt K 38/13 (Dz.U.2014.1443), stwierdził, że art. 17 ust. 1b ustawy w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. Pomimo tego nadal nie doszło do zmiany przepisu, a obecnie w zasadzie wszystkie organy I instancji w dalszym ciągu odmawiają prawa do świadczenia pielęgnacyjnego dla opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych. Utrzymywanie się w dalszym ciągu takiego stanu rzeczy, bez wprowadzenia zmian właściwych przepisów, ma wpływ na znaczny wzrost ilości spraw rozpoznawanych przez Kolegium z uwagi na niepodejmowanie rozstrzygnięć przyznających świadczenia pielęgnacyjne przez organy I instancji wobec kierowania się przez nie literalną wykładnią przepisów. Należy podkreślić, iż stan ten niewątpliwie wpływa także na znaczne wydłużenie się czasu rozpoznania sprawy wniesionej przez obywatela. Występowanie w dalszym ciągu rozbieżności w tym przedmiocie (w akcie ustawowym z wykładnią zasad przyznawania świadczenia zawartą w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego, ale także powszechnie już w orzecznictwie sądowoadministracyjnym) może podważać dyrektywy wyrażone w ogólnych zasadach postępowania administracyjnego, tj. pogłębiania zaufania uczestników postępowania do władzy publicznej oraz zasadę szybkości i prostoty postępowania. Podkreślenia wymaga w tym miejscu, że w myśl jednak najnowszego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego opiekun dorosłej osoby niepełnosprawnej może dokonać wyboru i zrezygnować z pobierania zasiłku dla opiekuna na rzecz wyższego (obecnie 1830 zł.) świadczenia pielęgnacyjnego. Przeszkodą do jego uzyskania nie może być art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych (regulujący kwestie zbiegu do świadczeń), gdy opiekun jednoznacznie wyraził swoją wolę rezygnacji z zasiłku dla opiekuna i wolę ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne. Pogląd taki wyraził NSA m.in. w wyroku z dnia 5 października 2018r., sygn. akt I OSK 2763/17. Wcześniejsze wyroki sądów administracyjnych również uznawały za niedopuszczalne doprowadzenie do sytuacji, w której wadliwa działalność ustawodawcza państwa pozbawiłaby obywatela prawa do świadczenia pomocowego znacznie wyższego. W tezach sądownictwa administracyjnego przejawił się pogląd, że nie można w demokratycznym państwie prawa akceptować stanowiska, że „przymuszenie" obywatela do wystąpienia o świadczenie mniej korzystne, na skutek wydania przepisów niekonstytucyjnych, których negatywne skutki godzące w stabilność sytuacji prawnej zagwarantowanej ostateczną decyzją administracyjną nie zostały przez prawodawcę należycie wyeliminowane – jest sytuacją nieodwracalną tylko i wyłącznie z powodu zastosowania literalnej wykładni przepisów. W takich sytuacjach należy zastosować wykładnię celowościową, gdyż przepis art. 17 ust. 5 pkt 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych nie może wykluczać prawa do świadczenia pielęgnacyjnego osobie, której to prawo odebrano regulacją niekonstytucyjną, "przymuszając" do uzyskania świadczenia mniej korzystnego (zasiłku dla opiekuna), którego uzyskanie było przesłanką uniemożliwiającą powrót do uzyskiwana świadczenia poprzedniego (świadczenia pielęgnacyjnego). Demokratyczne państwo prawa winno służyć swoim obywatelom, celem realizacji zasady sprawiedliwości społecznej, szczególnie osobom, które w niezawinionych okolicznościach, rezygnując z pracy podjęły się opieki nad niepełnosprawnym członkiem swojej rodziny (m.in. wyroki Wojewódzkich Sądów Administracyjnych w sprawach: w Łodzi II SA/Łd 422/16 z dnia 23 sierpnia 2016r.; w Szczecinie II SA/Sz 1174/15 z dnia 17 marca 2016r.; w Warszawie VIII SA/Wa 480/16 z dnia 28 października 2016r., dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych na stronie http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Artykuł 17 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych stanowi, że świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę: a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego; b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Zgodnie zaś z art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, w przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń: 1) świadczenia rodzicielskiego lub 2) świadczenia pielęgnacyjnego, lub 3) specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub 4) dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, lub 5) zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów; - przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną - także w przypadku gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami. SKO w Koszalinie, rozpoznając w roku 2019 sprawy w tym przedmiocie, podzielało linię orzeczniczą, ukształtowaną w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. wyrok z dnia 21 lutego 2018r., sygn. akt I OSK 2758/17, z dnia 16 maja 2018r., sygn. akt I OSK 132/18), w której opowiedziano się za tym, że art. 17 ust. 5 pkt 1 lit b ustawy nie może być podstawą do odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego osobie, której wcześniej prawo to odebrano regulacją niekonstytucyjną. Tym samym kwestia uprawnienia do wyboru świadczenia przez stronę nie była negowana w orzecznictwie Kolegium. W orzecznictwie (wyroki Wojewódzkich Sądów Administracyjnych: w Łodzi z dnia 25 października 2018r., sygn. akt II SA/Łd 551/18; w Szczecinie z dnia 29 listopada 2018r., sygn. akt II SA/Sz 975/18), sądy – w sytuacji otrzymywania zasiłku dla opiekuna – orzekały o uchyleniu decyzji Kolegium oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji. Sądy podkreślały, iż organ pierwszej instancji winien wezwać stronę do jednoznacznego wypowiedzenia się, czy rezygnuje z dotychczas otrzymywanego świadczenia (zasiłku dla opiekuna), w dalszej kolejności ewentualnie organ powinien przeprowadzić postępowanie w trybie art. 155 kpa zmierzające do uchylenia decyzji przyznającej zasiłek dla opiekuna i przystąpić do rozpoznania wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.

Fakt zatem uzyskiwania przez beneficjenta świadczeń świadczenia konkurencyjnego nie może stanowić przeszkody do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego w stosunku do tej samej osoby podopiecznej. W sytuacji zbiegu po stronie tego samego podmiotu uprawnień do dwóch konkurencyjnych świadczeń, znajduje zastosowanie przepis art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, co powoduje możliwość wybrania przez osobę uprawnioną jednego z tych świadczeń. Problemem jest procedura zmierzająca do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, gdyż zwykle w obrocie prawnym funkcjonuje jeszcze decyzja przyznająca prawo konkurencyjne i bez jej uprzedniego wyeliminowania z obrotu nie jest możliwe przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Aby beneficjent konkurencyjnego świadczenia mógł otrzymać świadczenie pielęgnacyjne, musi doprowadzić do uprzedniego uchylenia decyzji przyznającej inne prawo poprzez np. złożenie pisemnej rezygnacji ze świadczenia dotąd otrzymywanego, a organ pierwszej instancji winien w takiej sytuacji uchylić swoją decyzję przyznającą inne prawo. Osoby zainteresowane uzyskaniem świadczenia pielęgnacyjnego, z obawy przed pozostaniem bez środków do życia, często składają rezygnację z dotychczas otrzymywanego świadczenia pod warunkiem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, co de facto uniemożliwia przyznanie tego prawa. Z drugiej strony organy pierwszej instancji w różny sposób podchodzą do kwestii daty uchylenia decyzji na żądanie strony, a czynnikiem wątpliwym pozostaje wynikająca z tego okoliczność, z jaką datą powinno być przyznane świadczenie pielęgnacyjne. Na razie praktyką Kolegium w Koszalinie jest przyznawanie świadczenia pielęgnacyjnego od dnia wydania przez organ pierwszej instancji ostatecznej i prawomocnej decyzji uchylającej prawo do świadczenia konkurencyjnego, którą to praktykę zweryfikuje orzecznictwo sądowoadministracyjne.

Stosowanie przepisów obowiązującej od 1 stycznia 2017 r. ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz.U.2019.473.t.j.) przewidującej świadczenie z tytułu urodzenia się dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu.

Zgodnie z art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” wniosek o wypłatę jednorazowego świadczenia składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpoznania. Ustawa powyższa nie przewiduje określonej formy pozostawienia wniosku bez rozpoznania, jak również określonej formy dla takiej czynności nie przewidują obowiązujące przepisy prawa procesowego (kpa). W orzecznictwie sądów administracyjnych upowszechnił się pogląd, że pozostawienie wniosku bez rozpoznania jest czynnością materialno-techniczną, o której organ ma jedynie pisemnie zawiadomić wnioskodawcę. Przepis art. 10 ust. 4 ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” nie wymaga zatem wydania przez organ decyzji w przypadku uchybienia terminowi do złożenia wniosku, a przewiduje wyłącznie czynność polegającą na pozostawieniu wniosku bez rozpoznania. Pozostawienie wniosku bez rozpoznania nie rozstrzyga o istocie sprawy, stąd na tego rodzaju czynność materialno-techniczną nie można wnieść środka zaskarżenia w formie odwołania do organu wyższego stopnia.

Przepis art. 10 ust. 4 ustawy, za początek biegu terminu do złożenia wniosku uznaje dzień narodzin dziecka, bez względu na datę ujawnienia się lub stwierdzenia ciężkiej, nieuleczalnej choroby powstałej w prenatalnym okresie rozwoju dziecka. Termin 12 miesięcy przewidziany w tym przepisie ma cechy terminu prawa materialnego i jako taki nie podlega przywróceniu, a uchybienie wskazanemu terminowi przez wnioskodawcę, niezależnie od okoliczności sprawy i przyczyn nieterminowego złożenia wniosku, skutkuje koniecznością zastosowania się przez organ do dyspozycji ww. przepisu art. 10 ust. 4 ustawy. Literalne stosowanie tego przepisu przez organy administracji publicznej, choć mające uzasadnione podstawy, może w niektórych przypadkach naruszać względy słuszności i sprawiedliwości społecznej z uwagi na szczególny cel świadczenia. Z drugiej strony rozważenia wymaga charakter terminu określonego w art. 10 ust. 4 ustawy, tzn. czy jest to termin tylko materialny, czy też materialno – procesowy, który podlega przywróceniu. Jak wynika z orzecznictwa sądowego charakter terminu do dokonania określonej czynności może być dyskusyjny, dlatego istotne będzie podejście sądów administracyjnych do kwestii przekroczenia terminu zawartego w przedmiotowej ustawie. Jak dotąd orzecznictwo dotyczące ustawy jest ubogie z racji krótkiego okresu jej obowiązywania i niewielkiej ilości spraw z tego zakresu. Wskazać należy, że z uwagi na brak środków zaskarżenia czynności materialno – technicznej, jedynym prawnym sposobem kwestionowania jej legalności jest – w ocenie Kolegium koszalińskiego – ponaglenie na bezczynność organu, który po przekroczeniu terminu nie wydał decyzji przyznającej świadczenie. W sytuacji wniesienia ponaglenia (skargi na bezczynność) do sądu, to sąd dokona oceny legalności i prawidłowości czynności organu i być może wypowie się co do rodzaju terminu zawartego w ustawie.

Pomoc państwa w wychowywaniu dzieci

Przepisy ustawy z dnia 11 lutego 2016r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U.2019.2407 t.j.) określają zasady przyznawania i wypłacania świadczenia wychowawczego. W myśl przepisu art. 18 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2019r., prawo do świadczenia wychowawczego ustalane jest na okres od dnia 1 października do dnia 30 września roku następnego. Natomiast stosownie do treści art. 18 ust. 2 ustawy, prawo do świadczenia wychowawczego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami do 30 września roku następnego nie wcześniej niż od dnia odpowiednio urodzenia się dziecka, objęcia dziecka opieką lub przysposobienia dziecka.

Jednakże z dniem 1 lipca 2019r., na mocy ustawy z dnia z dnia 26 kwietnia 2019r. o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2019.924), wprowadzono m.in. zmiany w zakresie sposobu i trybu przyznawania świadczenia wychowawczego. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy zmieniającej, w sprawach o świadczenie wychowawcze za okres do dnia 30 czerwca 2019r. stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w dotychczasowym brzmieniu, z wyłączeniem art. 20 ust. 3 i 4 tej ustawy, który stosuje się w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Natomiast w sprawach o świadczenie wychowawcze na okres po dniu 30 czerwca 2019 r. stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą (art. 6 ust. 2 ustawy zmieniającej).

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, w sprawach z wniosków o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego złożonych i nierozpatrzonych do dnia 30 czerwca 2019 r. prawo do świadczenia wychowawczego ustala się na okres do dnia 30 września 2019 r. Natomiast zgodnie z art. 8 ustawy zmieniającej, sprawy o świadczenie wychowawcze za okres do dnia 30 czerwca 2019 r. w zakresie formy rozstrzygania są realizowane na zasadach określonych w ustawie zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Dodatkowo, zgodnie z art. 13a ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, dodanym z dniem 1 lipca 2019 r. ustawą zmieniającą, przyznanie przez organ właściwy świadczenia wychowawczego nie wymaga wydania decyzji. Stosowanie powyższych przepisów ustawy zmieniającej rodzi wiele wątpliwości interpretacyjnych, szczególnie w przypadku spraw dotyczących wniosków złożonych i nierozpatrzonych do dnia 30 czerwca 2019 r., a więc okresu przed dniem 1 lipca 2019 r., a rozpatrywanych po dniu 30 czerwca 2019 r. Są to jednakże problemy, które z biegiem czasu stracą na aktualności.

Jedną z ważniejszych zmian wprowadzonych do ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci z dniem 1 lipca 2019 r., co wymaga szczególnego podkreślenia, jest brak kryterium dochodowego przy ustalaniu prawa do świadczenia wychowawczego. Nowelizacja poszerzyła zatem krąg beneficjentów świadczenia oraz zwolniła organy pierwszej instancji z obowiązku ustalania dochodu na osobę w rodzinie w przypadku ubiegania się o świadczenie na „pierwsze” dziecko, co łącznie z brakiem wymogu wydania decyzji przyznającej świadczenie, ułatwi procedurę jego przyznawania.

W praktyce orzeczniczej Kolegium spotykane są jednakże problemy organów pierwszej instancji związane z przyznaniem świadczenia wychowawczego i wystosowaniem do wnioskodawcy informacji o jego przyznaniu oraz stwierdzeniem po tym fakcie, że świadczenie nie powinno być przyznane np. z powodu mających zastosowanie w danej sprawie przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. W opisanej sytuacji organy zwracają się do Kolegium o stwierdzenie nieważności „przyznania prawa” bądź o stwierdzenie nieważności informacji o przyznaniu świadczenia wychowawczego, do czego oczywiście brak jest podstaw prawnych. Przyznanie prawa czy informacja nie stanowią decyzji administracyjnych i nie można do nich stosować regulacji dotyczących decyzji, a więc nie można również stwierdzić ich nieważności. Kolegium w powyższych przypadkach informuje pisemnie organy pierwszej instancji o braku podstaw do wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności informacji o przyznaniu prawa do świadczenia wychowawczego.

Dodatki mieszkaniowe

Zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o dodatkach mieszkaniowych (t.j.Dz.U.2019.2133), dodatek mieszkaniowy przysługuje, gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego nie przekracza normatywnej powierzchni o więcej niż: 1) 30 % albo 2) 50 % pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60 %. Z kolei w myśl art. 5 ust. 3 ustawy, normatywną powierzchnię powiększa się o 15 m2, jeżeli w lokalu mieszkalnym zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1172, 1495, 1696 i 1818). Druga część członu tego artykułu dotyczy takich sytuacji, które uprawniają osoby niepełnosprawne do dodatkowej powierzchni, tj. 1) w lokalu mieszkalnym zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub 2) w lokalu mieszkalnym zamieszkuje osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. Wydawałoby się, że „wymóg zamieszkiwania w oddzielnym pokoju” dotyczy każdej osoby niepełnosprawnej (tej na wózku oraz tej poruszającej się samodzielnie). Jednakże zgodnie z utrwalonym już orzecznictwem sądowoadministracyjnym powiększenie powierzchni mieszkalnej następuje gdy:

1) lokal mieszkalny zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku, bez względu na to czy mieszka sama czy nie,

2) lokal mieszkalny zamieszkuje osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. W tym przypadku ważne jest, czy taka osoba mieszka sama, czy mieszkanie dzieli z innymi mieszkańcami.

Dysponowanie przez osobę niepełnosprawną orzeczeniem o prawie zamieszkiwania w oddzielnym pokoju nie skutkuje automatycznie powiększeniem powierzchni normatywnej lokalu. Podstawą powiększenia powierzchni mieszkalnej nie jest bowiem sam fakt niepełnosprawności osoby zamieszkałej w danym lokalu. W przypadku, gdy osoba niepełnosprawna samotnie zajmuje lokal mieszkalny ma zapewnione zamieszkiwanie w oddzielnym pokoju. Dlatego też, w takiej sytuacji przepis art. 5 ust. 3 ustawy nie znajdzie zastosowania. Pokój oddzielny to pomieszczenie, którego osoba nie musi dzielić z innymi osobami. Zatem w razie braku innych osób zamieszkujących lokal mieszkalny nie można dokonać rozróżnienia na pokoje oddzielne i nieoddzielne. Ustawowe pojęcie "wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju" było przedmiotem pogłębionych rozważań w orzecznictwie sądów administracyjnych. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 grudnia 2010 r., sygn. akt I OSK 1262/10 (CBOSA), wskazał m.in., że w sytuacji, kiedy lokal mieszkalny zajmuje jedna osoba, która na mocy orzeczenia wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju, to nie można wyłączyć z powierzchni tego lokalu oddzielnego pokoju. Przepis art. 5 ust. 3 ustawy nie został stworzony dla korzyści samego niepełnosprawnego, lecz dla wyrównania prawa wszystkich tych osób, które zamieszkują wraz z osobą niepełnosprawną, a które faktycznie mają zmniejszoną powierzchnię lokalu, z uwagi na konieczność wydzielenia osobnego pokoju dla niepełnosprawnego. Przyznanie przywileju tylko dwóm kategoriom osób niepełnosprawnych: poruszającym się na wózku i tym, których niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju, ale tylko w sytuacji, gdy dzielą mieszkanie z innymi osobami, jest uzasadnione posiadaniem przez te dwie kategorie osób niepełnosprawnych istotnej cechy wspólnej - dodatkowa powierzchnia umożliwia im korzystanie z mieszkania w takim stopniu jak innym osobom korzystanie z mieszkania bez zwiększonej powierzchni. Określenie "oddzielny pokój" ma więc sens tylko wtedy, gdy zachodzi konieczność dzielenia lokalu mieszkalnego z innymi osobami. Stanowisko to zdominowało orzecznictwo sądów administracyjnych (m.in. wyroki NSA: z 15 września 2016r., sygn. akt I OSK 1450/15; z 10 sierpnia 2017r., sygn. akt I OSK 1175/17).

Gospodarka nieruchomościami, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów

Istotne znaczenie dla praktyki orzeczniczej Kolegium miało w roku 2019 uchwalenie i wejście w życie ustawy z dnia 20 lipca 2018r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz.U.2018.1716). Artykuł 1 ust. 1 tej ustawy stanowi, że z dniem 1 stycznia 2019r. prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe przekształca się w prawo własności tych gruntów. Artykuł 21 ustawy reguluje zasady postępowania w przypadkach niezakończonych jeszcze postępowań w sprawach aktualizacji opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego oraz aktualizacji lub ustalenia stawek procentowych tych opłat. I tak, w myśl art. 21 ust. 1, postępowania w sprawach aktualizacji opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego oraz aktualizacji lub ustalenia stawek procentowych tych opłat, wszczęte i niezakończone przed dniem przekształcenia, toczą się nadal po tym dniu na podstawie przepisów dotychczasowych. W roku 2018 właściwe organy (właściciele gruntów) dokonywały aktualizacji opłaty rocznej, wypowiadając w formie pisemnej wysokość dotychczasowej opłaty w terminie do dnia 31 grudnia 2018r. oraz przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia nowej wysokości opłaty rocznej. Artykuł 78 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t.j.Dz.U.2020.65) stanowi, że użytkownik wieczysty może, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wypowiedzenia, złożyć do samorządowego kolegium odwoławczego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości, zwanego dalej "kolegium", wniosek o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej jest nieuzasadniona albo jest uzasadniona w innej wysokości. Wniosek składa się za pośrednictwem właściwego organu. W postępowaniach prowadzonych przez tut. Kolegium zaczęły być podnoszone zarzuty, że wnioski użytkowników wieczystych z tego tytułu, składane na podstawie art. 78 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, są czy też stały się bezprzedmiotowe. Z dniem 1 stycznia 2019r. wnioskodawcy utracili bowiem status użytkowników wieczystych nieruchomości gruntowych zabudowanych na cele mieszkaniowe, a stali się właścicielami takich gruntów. Wstąpili zatem w prawa dotychczasowego właściciela gruntu (gminy albo Skarbu Państwa). Prowadzi to do sytuacji, w której wniosek do Kolegium składany jest przez obecnego właściciela nieruchomości przeciwko byłemu właścicielowi. Nadto, według art. 7 ust. 1 omawianej ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, z tytułu przekształcenia nowy właściciel gruntu ponosi na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu opłatę. Artykuł 7 ust. 2 ustawy stanowi natomiast, że wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia. W związku z tym podnoszone są wątpliwości, iż na dzień 1 stycznia 2019r. opłata z tytułu użytkowania wieczystego nie obowiązuje, co mogłoby się wiązać z tym, że dotychczasowi właściciele gruntów ani kolegia nie mogliby ustalać opłaty z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby od dnia 1 stycznia 2019r. Z przepisów bowiem wynika, że w tym dniu opłaty z tytułu użytkowania wieczystego już nie istnieją.

Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne

W roku 2019, podobnie jak w latach poprzednich, część odwołań pochodziła od właścicieli nieruchomości sąsiednich, sprzeciwiających się realizacji w sąsiedztwie swoich nieruchomości, zarówno inwestycji celu publicznego, jak i zamierzeń realizowanych na podstawie decyzji określających warunki zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji identycznych lub co najmniej zbliżonych do tych, które znajdują się na terenie nieruchomości odwołujących się. Z uwagi na to, iż organy I instancji, prowadząc postępowanie, w większości spraw czyniły to z poszanowaniem obowiązujących przepisów prawa, a wydane decyzje były odzwierciedleniem zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności analiz urbanistyczno-architektonicznych, Kolegium większość tych decyzji utrzymało w mocy. Kolegium m.in. podkreślało, że żaden przepis prawa nie nakazuje organom prowadzącym postępowanie w sprawie o ustalenie warunków zabudowy uzyskania zgody właścicieli nieruchomości sąsiednich. Niejednokrotnie wskazywano, że ochrona interesów osób trzecich w procesie inwestycyjnym nie może jednak prowadzić do sytuacji, w której to osoby trzecie, a nie inwestorzy –właściciele nieruchomości, na których mają powstać planowane i inwestycje, decydować będą o ich dopuszczalności. Oczywiście każdorazowo Kolegium dokonuje wyważenia interesu publicznego i interesu prywatnego w sprawie. Przypominano, iż decyzję o warunkach zabudowy można wydać każdemu, bez względu na to, czy przysługuje mu jakiekolwiek prawo do terenu, którego dotyczy wniosek. Wymóg legitymowania się tytułem prawnym do nieruchomości następuje bowiem dopiero na etapie ubiegania się o pozwolenie na budowę.

Nadal jednak powtarza się wydawanie przez organy I instancji decyzji administracyjnych z naruszeniem podstawowych zasad postępowania administracyjnego. W szczególności Kolegium wielokrotnie zwracało uwagę na naruszenie zasady równości obywateli wobec prawa. Mianowicie, w sytuacjach, w których prawna i faktyczna sytuacja wobec organów administracji publicznej jest zbliżona, wnioskodawcy – w sposób całkowicie uzasadniony – oczekują, iż zostaną wobec nich podjęte decyzje o podobnej, jeżeli nie tożsamej, treści,
co wobec właścicieli działek sąsiednich. Zdarza się jednak, iż organy I instancji, bez wskazania podstaw odmiennego potraktowania poszczególnych wnioskodawców – przy takim samym stanie faktycznym i prawnym – wydają odmienne rozstrzygnięcia. W takich sytuacjach Kolegium uchylało zaskarżone decyzje w całości i przekazywało sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji.

Tut. Kolegium, rozpatrując odwołania inwestorów, uchylało te decyzje organów I instancji, w których bez wykazania sprzeczności planowanego zamierzenia z obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, odmawiano ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego. Z poczynionych w toku praktyki orzeczniczej Kolegium obserwacji wynika, że sprzeciwy i protesty mieszkańców lokalnych społeczności, dotyczące różnych inwestycji np. stacji telefonii komórkowych, sieci energetycznych i linii kablowych, powodowały często przedłużanie terminu załatwiania sprawy.

W kilku przypadkach, z uwagi na naruszenie przepisów prawa materialnego – ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j.Dz.U.2020.293) i przepisów proceduralnych (kpa), kwestionowane decyzje i postanowienia uchylono. Najczęstsze nieprawidłowości występowały na etapie wyznaczania obszaru analizowanego oraz przeprowadzanej analizy funkcji i cech zabudowy w zakresie warunków, o których mowa w art. 61 ust.1 pkt 1-5 ustawy, wyniki analizy warunkują treść rozstrzygnięcia wniosku stron. Podobnie, za niezgodne z prawem Kolegium uznawało dokonywane przez organ I instancji kilkakrotne zawieszenie postępowania, bądź wydanie postanowienia o zawieszeniu postępowania z przekroczeniem zakreślonego przez ustawodawcę dziewięciomiesięcznego terminu do czasu uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, po którym zawieszenie postępowania o ustalenie warunków zabudowy jest niedopuszczalne. Za nieuprawnione Kolegium uznawało także zawieszenie postępowania w sprawie o określenie warunków zabudowy do czasu uchwalenia planu miejscowego, w sytuacji, gdy żaden z przepisów obowiązującego prawa, a w szczególności przywoływane przez organ zapisy studium uwarunkowania zabudowy terenu, nie mogą stanowić podstawy do zastosowania przewidzianego przepisem art. 62 ust. 2 w/w ustawy bezterminowego zawieszenia postępowania. Przepis ten dotyczy bowiem wyłącznie obszarów, w stosunku do których istnieje ustawowy obowiązek sporządzenia planu miejscowego (art. 62 ust. 2 w zw. z art. 14 ust. 7 ustawy).

Ruch drogowy, transport drogowy, rejestracja i oznaczanie pojazdów

W porównaniu do roku 2018, w roku 2019 ilość odwołań od decyzji organów pierwszej instancji w zakresie realizacji przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. – Prawo o ruchu drogowym (t.j.Dz.U.2020.110), ustawy z dnia 6 września 2001r. o transporcie drogowym (t.j.Dz.U.2019.2140) oraz ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. o kierujących pojazdami (t.j. Dz.U.2019.341) uległa zmniejszeniu – do 176 w 2019r.

Powyższy stan był niewątpliwie wynikiem często zmieniających się przepisów dotyczących szeroko pojętego ruchu drogowego, w tym przede wszystkim przepisów dotyczących kierowców i utraty mocy obowiązujących dotychczas przepisów (np. cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami). Przepisy ustawy z dnia 9 maja 2018r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2018.957) wprowadziły szereg zmian w tym zakresie, które wchodziły w życie w różnych terminach. Zmiany były przede wszystkim związane z wdrożeniem rozwiązań technicznych w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. W świetle rozpatrywanych w Kolegium odwołań należy stwierdzić, że do chwili obecnej wpisy do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców punktów karnych dla kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego częstokroć wskazują na odmienne dane, którymi dysponują: Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie jak i Komendy Powiatowe Policji. Skutkuje to sprzeciwami kierowców w postaci odwołań do Kolegium, pomimo tego, że w myśl przepisów ustawy – Prawo o ruchu drogowym, powyższą ewidencję prowadzi Policja. Natomiast Kolegium (jak i starosta) nie są organami uprawnionymi do kwestionowania tych wpisów.

Pozostała problematyka w zakresie ruchu drogowego to, tak jak w roku 2018, skierowania na badania lekarskie i psychologiczne, na egzamin sprawdzający kwalifikacje kierowców, zatrzymanie prawa jazdy na okres trzech miesięcy z tytułu przekroczenia w obszarze zabudowanym dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h.

W zakresie transportu drogowego, w 2019r. wpływały sprawy dotyczące odmowy wydania zezwoleń na prowadzenie przewozów regularnych w transporcie drogowym (art. 18 ust. 1 i art. 23 ust. 1 ustawy).

Sprzedaż napojów alkoholowych

Z kolei ilość odwołań w zakresie przepisów ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j.Dz.U.2019.2277) wnoszonych do tut. Kolegium przez strony w 2018r. kształtowała się na takim samym poziomie jak w 2017r. (w liczbie 5), natomiast w roku 2019 spadła do dwóch odwołań. Niewątpliwie spowodowane jest to wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2016r. ustawy z dnia 25 czerwca 2015r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.1045), którą zmieniono między innymi art. 18 ust. 12 pkt 5 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, wprowadzając w ust. 12a i 12b rozwiązania, na mocy których zezwolono przedsiębiorcy na złożenie oświadczenia lub uiszczenie opłaty za wydanie zezwolenia w terminie 30 dni, w którym pierwotnie powinno to nastąpić, a opłata ta jest powiększona wówczas o 30% opłaty dotychczas ustalonej. Po złożeniu takiego oświadczenia i dokonaniu w/w opłaty, nawet mimo przekroczenia ustawowego terminu do jej uiszczenia, zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych nie wygasa. Podkreślenia wymaga fakt, iż źródłem odwołań było przede wszystkim przekroczenie przez przedsiębiorców terminu na złożenie stosownego oświadczenia lub dokonanie wpłaty, co powodowało wygaśnięcie zezwolenia na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych.

2.Przyczyny zaległości w rozpatrywaniu spraw oraz proponowane rozwiązania w tym zakresie, itp.

W roku 2019 nie wystąpiły zaległości w rozpatrywaniu spraw przez Kolegium. Sprawy były rozpatrywane w ustawowych terminach.

W 31 przypadkach Kolegium zawiesiło prowadzone postępowanie administracyjne do czasu rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ, co było konieczne dla właściwego – zgodnego z prawem – rozstrzygnięcia sprawy.

W roku 2019 Kolegium w 28 sprawach podjęło zawieszone postępowanie (2 zawieszone w 2014r., 1 zawieszone w 2015r. i 1 zawieszone w 2017r. dotyczące spraw z 2016r., 1 zawieszone w 2018r. i 23 zawieszone w 2019r.) i wydało stosowne decyzje merytorycznie załatwiające sprawy.

Jeżeli zaistniała taka konieczność, Kolegium wyznaczało nowy termin załatwienia sprawy – w 717 sprawach, w związku z koniecznością dokonania dogłębnej analizy stanu faktycznego i stanu prawnego sprawy, orzecznictwa sądowoadministracyjnego oraz ewentualnego przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego i dowodowego oraz zwiększonym okresowo wpływem spraw do Kolegium, a także koniecznością uzupełnienia wakatów orzeczniczych na stanowiskach etatowych członków Kolegium. Strony postępowań były każdorazowo informowane o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy i przyczynach konieczności wyznaczenia nowego terminu, a także o możliwości zapoznania się z aktami sprawy i zgłaszania wniosków, uwag itd.

3. Informacja nt. skarg kasacyjnych – liczba uwzględnionych skarg złożonych przez Kolegium itp.

W roku 2019 Kolegium, nie zgadzając się z wyrokami Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, złożyło 2 skargi kasacyjne do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie. W imieniu Kolegium, na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Prezesa Kolegium, skargę kasacyjną do NSA wniosła Pani Jolanta Wyszyńska. Drugą skargę kasacyjną do NSA wniósł Prezes Kolegium – Damian Skórka.

W roku 2019 do Kolegium wpłynęło 6 wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczących skarg kasacyjnych wniesionych wcześniej przez Kolegium (5 z 2018r., 1 z 2019r.). W jednej sprawie Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok WSA i oddalił skargę strony kierowaną do WSA, w drugiej sprawie NSA uchylił zaskarżony wyrok WSA i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez WSA w Szczecinie. W pozostałych 4 sprawach NSA oddalił skargi kasacyjne Kolegium.

4. Kontrole przeprowadzone w Kolegium przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, Najwyższą Izbę Kontroli i inne uprawnione organy (np. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Archiwum Państwowe) – wyniki, wystąpienia pokontrolne i ich wykonanie.

W roku 2019 w Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Koszalinie nie były przeprowadzane kontrole.

5. Omówienie wydanych przez Prezesa SKO postanowień sygnalizacyjnych

W roku 2019 Prezes SKO nie wydawał postanowień sygnalizacyjnych.

6. Działalność pozaorzecznicza Kolegium – opiniowanie aktów prawnych, zgromadzenia krajowe i regionalne SKO, szkolenia, wydawnictwa, współpraca z innymi organami państwa i instytucjami.

W roku 2019 Prezes Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie aktywnie uczestniczył w obradach Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych. Obrady Zgromadzenia Ogólnego KRSKO dotyczyły m.in. zaopiniowania projektów niektórych aktów prawnych, omówienia spraw finansowych samorządowych kolegiów odwoławczych oraz bieżących problemów orzeczniczych, ustrojowych i organizacyjnych Posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego KRSKO odbywały się: 9-10 kwietnia 2019 r. w Krakowie, 30 września – 2 października 2019 r. w Karpaczu oraz 10 -11 grudnia 2019 r. w Niepołomicach. Na obradach m.in. przedstawiono: zbiorczą informację roczną z działalności samorządowych kolegiów odwoławczych w 2018r., sprawozdanie Zarządu KRSKO z wykonania powierzonych zadań za 2018r., informacje o przebiegu wyborów prezesów w części kolegiów, informacje i analizy z posiedzenia Komisji Finansów Publicznych Sejmu RP w sprawie rozpatrzenia opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za rok 2018. Ponadto prezentowano wyniki kontroli przeprowadzonych w Kolegiach i wydawanych zaleceń pokontrolnych. Omówiono projekt budżetu samorządowych kolegiów odwoławczych na rok 2020, a także sprawy związane z wydawaniem i finansowaniem kwartalnika KRSKO „Casus”. W grudniu 2019 r. dokonano wyboru nowego Przewodniczącego Krajowej Reprezentacji SKO, którym został Prezes SKO w Warszawie.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie przykłada, w miarę posiadanych możliwości, dużą wagę do szkolenia i podnoszenia kwalifikacji orzeczników Kolegium i pracowników Biura Kolegium. Członkowie Kolegium i pracownicy biura uczestniczyli także w szkoleniach dotyczących m.in.: oceny oddziaływania na środowisko w kontekście zrównoważonego rozwoju inwestycyjnego Polski, orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawach należących do właściwości samorządowych kolegiów odwoławczych, oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, RODO w samorządowych kolegiach odwoławczych, dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach z zakresu ochrony środowiska, listy płac pracowników samorządowych w 2019r., rozliczeń z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i Urzędem Skarbowym, orzecznictwa w sprawie gospodarki nieruchomościami i pomocy społecznej.

7. Wykonanie budżetu, zatrudnienie, płace i kwalifikacje osób zatrudnionych.

Wykonanie budżetu za rok 2019 przedstawia się następująco:

- plan – 2.166.022,08 zł.,

- wykonanie – 2.162.846,63 zł., tj. 99,85 %.

Płace zostały naliczone zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie wielokrotności kwoty bazowej oraz szczegółowych zasad wynagradzania prezesa, wiceprezesa, pozostałych członków samorządowego kolegium odwoławczego i pracowników biura tego kolegium (t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 931).

Kwalifikacje osób zatrudnionych wykazano w części I pkt 2 niniejszej informacji.

PREZES

SAMORZĄDOWEGO KOLEGIUM ODWOŁAWCZEGO W KOSZALINIE

DAMIAN SKÓRKA

1 - dot. spraw, które wpłynęły do SKO w latach poprzedzających okres objęty informacją, ale nie zostały jeszcze załatwione przez SKO,

2 - patrz pkt 1. ppkt 1.2. ,

3 - dot. spraw, które wpłynęły do SKO w roku objętym informacją, a do których zastosowanie mają przepisy Ppsa, tj. m.in. skargi, skargi kasacyjne, zażalenia i inne, wykonywane w trybie tej ustawy – patrz m.in. przyp.11;

4 - decyzje (postanowienia) kończące postępowanie odwoławcze (zażaleniowe) prowadzone przed SKO jako organem II instancji (w tym art. 134 Kpa) oraz inne wydane w tym postępowaniu np. zawieszenie postępowania – art. 97 § 1 i 98 § 1 Kpa lub art. 201 § 1 i art. 204 § 1 Op ;

5 - decyzje (postanowienia) wydane przez SKO jako organ I instancji np. w postępowaniu dot. stwierdzenia nieważności (art. 156 § 1 Kpa oraz art. 247 - 248 Op) lub wznowienia postępowania (art. 145 § 1 Kpa oraz art. 240 § 1 Op), pisma w trybie art. 65 § 1, art. 66 § 1 Kpa, postanowienia w trybie art. 169 § 4 Op, postanowienia w trybie art. 66 § 3 Kpa oraz inne wydane w tych postępowaniach np. zawieszenie postępowania – art. 97 § 1 i 98 § 1 Kpa lub art. 201 § 1 i art. 204 § 1 Op ;

6 - np. postanowienia dot. sporów kompetencyjnych (art. 22 § 1 pkt 1 Kpa), wyznaczenia organu wskutek wyłączenia (art. 25-27 Kpa oraz art. 130 i 132 Op), dopuszczenia organizacji społecznej do udziału w postępowaniu (art. 31 § 2 Kpa), przywrócenia terminu (art. 59 § 1 i 2 Kpa), odmowy udostępnienia akt (art. 74 § 2 Kpa oraz art. 179 § 2 Op), wniosku o wyjaśnienie, uzupełnienie oraz sprostowanie (art. 113 Kpa oraz art. 213 i 215 Op), wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji, opłat i kosztów postępowania (dział IX Kpa), pisma;

7 - dot. również postanowień zgodnie z art. 144 Kpa oraz art. 239 Op

8 - dot. również postanowień zgodnie z art. 126 Kpa oraz art. 219 Op

9 - dot. spraw, które nie zostały załatwione przez SKO w roku objętym informacją ;

10 - liczba skarg skierowanych do sądu w stosunku do ogólnej liczby podjętych przez kolegium w roku objętym informacją rozstrzygnięć podlegających zaskarżeniu;

11 - obejmuje inne sprawy prowadzone przez Kolegium w trybie przepisów Ppsa np. wniosek o sprostowanie omyłki pisarskiej (art. 156), wniosek o uzupełnienie wyroku (art. 157), wystąpienie o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego (art. 15 § 1 pkt 4 w zw. z art. 4), wniosek o zawieszenie postępowania przed sądem i o podjęcie zawieszonego postępowania (art. 123-131) czy wznowienie postępowania (art. 270), skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (art. 285a – art. 285l) itd.;

Wytworzył:

Udostępnił:

Skórka Damian

(2020-03-25 10:25:33)

Ostatnio zmodyfikował:

Skórka Damian

(2020-07-15 14:09:14)

DRUKUJ TĘ STRONĘ Obrazek drukarki