Sprawozdanie za 2013 rok

Informacja o działalności

Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie

za okres od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2013 roku

 

 

CZĘŚĆ I

OGÓLNA INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI KOLEGIUM ZA ROK 2013

 

 

1. Podstawa i zakres działania Kolegium

 

Podstawę prawną działania Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie (dalej: SKO) stanowi ustawa z dnia 12 października 1994 roku o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 2001r. Nr 79, poz. 856 z późn. zm.) oraz właściwe rozporządzenia wydane w oparciu o delegację ustawową.

Zgodnie z wyżej wymienioną ustawą samorządowe kolegia odwoławcze są organami wyższego stopnia w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego, właściwymi do rozpatrywania odwołań od decyzji, zażaleń na postanowienia, żądań wznowienia postępowania lub stwierdzania nieważności decyzji w trybie uregulowanym przez przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.Dz. U. z 2013r., poz. 267; dalej jako – Kpa ) oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (t.j.Dz. U. z 2012r., poz. 749.; dalej jako – Op). Kolegium orzeka również w innych sprawach na zasadach określonych w odrębnych ustawach.

Obszar właściwości miejscowej Kolegium obejmuje, zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 roku w sprawie obszarów właściwości samorządowych kolegiów odwoławczych (Dz. U. Nr 198, poz.1925), powiaty: białogardzki, drawski, kołobrzeski, koszaliński, sławieński, szczecinecki, świdwiński, wałecki wraz z gminami objętymi tym obszarem oraz miasto na prawach powiatu - Koszalin.

 

Ogółem Kolegium obejmuje 57 jednostek samorządu terytorialnego, w tym:

- 9 powiatów (w tym 1 miasto na prawach powiatu),

- 48 gmin, w tym:

- 7 gmin miejskich

- 16 gmin miejsko-wiejskich

- 25 gmin wiejskich

 

Rozstrzygając sprawy indywidualne w składach trzyosobowych, Kolegium związane jest wyłącznie przepisami obowiązującego prawa.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie jest państwową jednostką budżetową.

 

 

 

 

 2. Obsada kadrowa Kolegium i kwalifikacje osób zatrudnionych

 

2.1. Kolegium składa się z 18 członków: 10 etatowych i 8 pozaetatowych.

 

 

Liczba członków etatowych posiadających wykształcenie :
wyższe prawnicze : 9		wyższe administracyjne : 1
Liczba członków pozaetatowych posiadających wykształcenie :
wyższe prawnicze : 4	wyższe administracyjne : 2		wyższe inne : 3 W tym mgr: - ekonomii    1, - chemii        1, - fizyki          1,

 

Wśród etatowych członków Kolegium 9 osób posiada tytuł radcy prawnego.

Uwaga: jeden z członków pozaetatowych posiada wykształcenie wyższe prawnicze i administracyjne.

 

2.2. Biuro Kolegium składa się z 6 osób. Wszystkie osoby pracujące w biurze posiadają wykształcenie wyższe.

Stanowiska pracy w biurze to:

- główna księgowa – 1,

- starszy inspektor – 2, w tym 1 osoba na ½ etatu,

- inspektor – 3.

Obsługa informatyczna Kolegium wykonywana jest na podstawie umowy cywilnoprawnej.

 

 

3. Lokal i wyposażenie Kolegium

 

Siedziba Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie mieści się w Koszalinie, przy ul. Gen. Władysława Andersa 34, w pomieszczeniach użyczonych Kolegium przez Wojewodę Zachodniopomorskiego w gmachu Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie Delegaturze w Koszalinie. Warunki lokalowe są dobre. Etatowi członkowie Kolegium (orzecznicy) zajmują samodzielne pokoje.

Stan wyposażenia Kolegium w sprzęt biurowy i elektroniczny (zestawy komputerowe) należy ocenić  jako dobry. Według stanu na koniec roku 2013 w Kolegium znajdowało się 26 zestawów komputerowych, jeden komputer przenośny (laptop) oraz serwer sieciowy, który został zakupiony w 2012 r. uwagi na  bardzo dużą ilość informacji (danych) zawartych na dotychczasowym serwerze głównym oraz stały ich przypływ, a także z powodu niewystarczającej wydajności dotychczasowego serwera. Z uwagi na niskie parametry techniczne w 2013 roku zostało zakupionych 5 zestawów komputerowych oraz dodatkowo jedna drukarka i monitor.

W tutejszym Kolegium dopuszczone są do stosowania następujące programy komputerowe: Pakiet Microsoft Office, Resak, Repertorium, Płatnik, Videotel, Unikap, Sfinks, Seter oraz program antywirusowy F-Secure.

           

W 2013 roku Zgromadzenie Ogólne SKO obradowało 3 razy, w dniach: 26 marca, 13 maja oraz 22 sierpnia.

W dniu 26 marca 2013r. na Zgromadzeniu Ogólnym przyjęto roczną informację o działalności SKO w Koszalinie za rok 2012 oraz wybrano komisję konkursową do przeprowadzenia konkursu na kandydatów na pozaetatowych członków Kolegium.

W dniu 13 maja 2013r. wybrano komisję skrutacyjną, przeprowadzono rekrutację kandydatów na pozaetatowych członków Kolegium oraz przedstawiono wyniki konkursu na pozaetatowych członków Kolegium.

W dniu 22 sierpnia 2013r. na Zgromadzeniu Ogólnym Kolegium dokonano m.in. podjęcia uchwały w sprawie ustalenia faktycznej liczby członków Kolegium, wybrania Komisji Wyborczej, która przedstawiła kandydatów na Prezesa Kolegium oraz podjęto uchwałę w sprawie wyboru kandydatów na Prezesa SKO w Koszalinie, w związku z upływem 6-letniej kadencji dotychczasowego Prezesa SKO, Pani Jolanty Wyszyńskiej. Z dniem 1 października 2013r. na stanowisko Prezesa SKO w Koszalinie został powołany przez Prezesa Rady Ministrów RP Pan Damian Skórka.

 

 

CZĘŚĆ II

WPŁYW SPRAW

1. Liczba spraw ujętych w ewidencji ogółem w roku objętym informacją -4437, w tym spraw:

1.1. pozostałych w ewidencji z okresu poprzedniego (łącznie sprawy  administracyjne-261 i sprawy z zakresu opłat za użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych-144)                                                                                                                         -   405/¹

1.2.wpływ spraw w roku objętym informacją -                                                               4032

Uwaga:  Dla porównania wskazać można, że w latach poprzednich wpłynęło:

- w 2008r. – 2724 sprawy

- w 2009r. – 3539 spraw

- w 2010r. – 3071 spraw

- w 2011r. – 3411 spraw

- w 2012r. – 3681 spraw

 

2. Rodzaje spraw, które wpłynęły w roku objętym informacją/2 :

2.1.Liczba spraw administracyjnych – ogółem                                                               3293

 

Lp.	Określenie rodzaju sprawy	Liczba spraw
1.	objęte proceduralnie przepisami Ordynacji podatkowej	443
2.	działalność gospodarcza	-
3.	planowanie i zagospodarowanie przestrzenne	189
4.	pomoc społeczna, świadczenia rodzinne i zaliczka alimentacyjna, oświata (stypendia, pomoc materialna itd. ), dodatki mieszkaniowe, sprawy socjalne	2054
5.	gospodarka nieruchomościami (bez opłat za wieczyste użytkowanie), przekształcanie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, prawo geodezyjne i kartograficzne	143
6.	ochrona środowiska, ochrona przyrody i ochrona zwierząt, odpady i utrzymanie porządku i czystości w gminach	104
7.	prawo wodne	18
8.	rolnictwo, leśnictwo, rybactwo śródlądowe, łowiectwo	20
9.	handel, sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych	11
10.	prawo o ruchu drogowym, drogi publiczne, transport drogowy	184
11.	prawo górnicze i geologiczne	4
12.	egzekucja administracyjna	45
13.	inne, pozostałe, w tym skargi i wnioski rozpatrywane w trybie Działu VIII Kpa	78

 

2.2. Sprawy podlegające rozpatrzeniu w trybie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012r. Nr 270  ze.zm. – dalej jako Ppsa)/³ -                                                 560

2.3.Liczba spraw z zakresu aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste -          179

2.4.Liczba postanowień sygnalizacyjnych -                                                                 0

 

CZĘŚĆ III

ZAŁATWIANIE SPRAW ADMINISTRACYJNYCH                                3841

1.Liczba spraw załatwionych ogółem w roku objętym informacją -            

 

Lp.	Określenie rodzaju rozstrzygnięcia	Liczba spraw
1.	akty wydane przez SKO jako organ II instancji /4 w tym :   akty wydane przez SKO w trybie art. 127 § 3 Kpa oraz jako organ II instancji zgodnie z art. 221 Ordynacji podatkowej />  23   - sposób rozstrzygnięcia patrz → tabela z pkt 1.1.	2610
2.	akty wydane przez SKO jako organ I instancji /5 - sposób rozstrzygnięcia patrz → tabela z pkt 1.2.	513
3.	postanowienia wydane przez SKO w wyniku rozpatrzenia zażaleń na bezczynność organu, w tym :   uznające zażalenia za uzasadnione       7	11
4.	akty wydane przez SKO po rozpatrzeniu w trybie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 z p.zm.)	517
5.	pozostałe /6	190

 

 

 

1.1.Szczegółowe omówienie sposobu załatwienia sprawy przez SKO jako organ II instancji:    

                                                                                                           

                                                                                                                                         2610

 

Lp.	Określenie rodzaju rozstrzygnięcia	Liczba spraw
1.	decyzje utrzymujące w mocy zaskarżone decyzje (art. 138 § 1 pkt 1 Kpa oraz art. 233 § 1 pkt 1 Op)/7	1693
2.	decyzje uchylające decyzje organu I instancji i orzekające co do istoty sprawy oraz uchylające decyzje organu I instancji i umarzające postępowanie (art. 138 § 1 pkt 2 Kpa oraz art. 233 § 1 pkt 2a Op)	257
3.	decyzje uchylające decyzje organu I instancji i przekazujące sprawy do ponownego rozpatrzenia (art. 138 § 2 Kpa oraz art. 233 § 2 Op)	435
4.	decyzje umarzające postępowanie odwoławcze (art. 138 § 1 pkt 3 Kpa oraz art. 233 § 1 pkt 3 Op)	56
5.	pozostałe	169

 

 

 

 

1.2. Szczegółowe omówienie sposobu załatwienia sprawy przez SKO jako organ I instancji:                                                                                                                 

                                                                                                                                          513

 

Lp	Określenie rodzaju rozstrzygnięcia	Liczba spraw
1.	postanowienia o wznowieniu postępowania i wyznaczeniu organu właściwego do jego przeprowadzenia (art.150 § 2 Kpa oraz art. 244 § 2 Op) /8	44
2.	postanowienia oraz decyzje o odmowie wznowienia postępowania (art. 149 § 3 Kpa oraz art. 243 § 3 Op)	2>
3.	postanowienia oraz decyzje o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji (art.61a Kpa oraz art.249 Op)	17
4.	decyzje stwierdzające nieważność decyzji organu I instancji oraz decyzje stwierdzające wydanie decyzji przez organ I instancji z naruszeniem prawa (art. 156 – 158 Kpa oraz art. 247 – 248 Op)	433
5.	decyzje o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji (art. 158 § 1 Kpa oraz art. 248 § 3 Op )	12
6.	decyzje odmawiające uchylenia decyzji po wznowieniu postępowania (art. 151 Kpa oraz art. 245 Op)	-
7.	decyzje uchylające i rozstrzygające o istocie sprawy oraz decyzje stwierdzające wydanie decyzji przez organ I instancji z naruszeniem prawa wydane po wznowieniu postępowania(art. 151 Kpa oraz art. 245 Op)	2
8	decyzje umarzające postępowanie prowadzone w I instancji przez SKO  (art. 105 § 1 Kpa oraz art. 208 Op)	-
9.	pozostałe	3

2.Liczba spraw administracyjnych pozostałych do załatwienia przez SKO w roku objętym informacją/9  -                                                                       230

 

CZĘŚĆ IV

ZAŁATWIANIE SPRAW Z ZAKRESU OPŁAT ZA UŻYTKOWANIE WIECZYSTE NIERUCHOMOŚCI GRUNTOWYCH

1.Liczba spraw z zakresu opłat za użytkowanie wieczyste załatwionych w roku objętym informacją ogółem  -                                                                                                                                  258

w tym ugody -                                                                                                    9          

2. Liczba wniesionych sprzeciwów od orzeczeń SKO -                                               43
3. Liczba spraw pozostałych do załatwienia przez SKO -                             65

 

 

CZĘŚĆ V

SKARGI DO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO

1.  Sprawy prowadzone przez Kolegium w trybie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r.
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012r. Nr 270 ze zm. – dalej jako Ppsa) :

Liczba spraw w roku objętym informacją ogółem  -                                                517  

w tym :

1.1. Liczba skarg na decyzje i postanowienia Kolegium skierowanych               
do WSA w roku objętym informacją, ogółem -                                                    501

wskaźnik „zaskarżalności” /10 -  (501:2610)x100  =                                         19,19 %

(stosunek liczby skarg skierowanych do sądu w danym roku do ogólnej liczby podjętych w danym roku przez kolegium rozstrzygnięć podlegających zaskarżeniu)>

1.2. Liczba skarg na bezczynność Kolegium skierowana do WSA w roku
 objętym informacją, ogółem -                                                                                  1

1.3. Liczba skarg uwzględnionych przez Kolegium we własnym zakresie
w trybie art. 54 § 3 Ppsa, ogółem -                                                                            6

1.4. Liczba skarg kasacyjnych  na orzeczenia WSA (w tym zażaleń na postanowienia) skierowanych przez SKO w roku objętym informacją                                             
do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie , ogółem  -                         10

1.5. Liczba innych spraw prowadzonych przez Kolegium w trybie określonym     
 przepisami Ppsa, skierowanych do WSA, ogółem/11 -                                                         0

 

2.  Skargi na akty i czynności Kolegium rozpatrzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny prawomocnymi orzeczeniami w roku objętym informacją :

Liczba orzeczeń WSA w roku objętym informacją ogółem -                          327

w tym :

 

Lp.	Rodzaj rozstrzygnięcia	Liczba spraw
1.	Skargi na decyzje i postanowienia rozpoznane przez Sąd w tym :   uwzględnienie skargi 122	326
2.	Skargi na bezczynność Kolegium rozpoznane przez Sąd w tym : uznające skargi za uzasadnione 0	1

 

INFORMACJE I DODATKOWE WNIOSKI

1. Wybrane problemy z orzecznictwa Kolegium

Podatki i opłaty

W 2013r. wpływy spraw podatkowych utrzymały się mniej więcej na poziomie roku 2012. Większość odwołań dotyczyła decyzji ustalających i określających wysokość zobowiązania podatkowego. W przeważającej mierze odnosiło się to do podatku od nieruchomości. Skarżący odwoływali się głównie z powodów merytorycznych. Powodów tego stanu rzeczy upatrywać można w tym, że poziom znajomości i stosowania  przepisów proceduralnych z zakresu prawa podatkowego w gminach znacznie wzrósł i bardzo rzadko trafiają do Kolegium sprawy z uchybieniami formalnymi.

W odniesieniu do lat ubiegłych w 2013r. ilość odwołań w sprawach o ulgi podatkowe, głównie umorzenia, utrzymała się na poziomie roku 2012: w 2009 było 58 takich spraw, w 2010 – 31, w 2011 – 42, w 2012 – 28, w 2013 – 30. Ponieważ postępowania wyjaśniające w sprawie udzielania ulg podatkowych w znakomitej większości gmin przeprowadzane są prawidłowo, a decyzje są odzwierciedleniem materiału dowodowego, Kolegium większość tych decyzji utrzymywało w mocy.

Podobnie jak w latach poprzednich odwołania w przeważającej mierze dotyczyły podatku od nieruchomości. Odwołań w sprawie podatku leśnego nie było w ogóle, pewna część dotyczyła podatku rolnego i łącznego zobowiązania pieniężnego. Chodziło głównie o zwolnienie z podatku rolnego – spraw tych było 2.

Odwołania związane z opłatą targową są sporadyczne – było ich tylko 4. Wpływ spraw związanych z opłatą uzdrowiskową znacznie spadł, z 29 w 2012r. do 9 w 2013r. W dalszym ciągu niemal wszystkie pochodzą z gminy Połczyn Zdrój i wynikły na tle stosowania tej opłaty w szpitalach uzdrowiskowych. Stanowisko w tej sprawie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie jest dwojakie: raz oddalił skargę na utrzymanie w mocy takiej opłaty, raz uchylił decyzję. W Naczelnym Sądzie Administracyjnym na rozpatrzenie czeka skarga kasacyjna Kolegium w tej sprawie – jeszcze nierozstrzygnięta.

Zaskarżalność decyzji podatkowych Kolegium do WSA w 2013r. wzrosła do 83 z 68 w 2012r., ale to dlatego, że 30 skarg pochodzi od Polskiej Spółki Gazownictwa, sprawa natomiast co do meritum jest jedna. Wyroki WSA w Szczecinie były w 2013r. w niektórych przypadkach nie do zaakceptowania i w ocenie Kolegium naruszały prawo, co skłoniło Kolegium do wnoszenia do NSA skarg kasacyjnych – w sprawach podatkowych wniesiono aż 7 takich skarg. Poza tym rok 2013 nie odznaczył się szczególnie pod względem kontrowersji interpretacyjnych i temu podobnych.

Świadczenia rodzinne i pomoc społeczna

Z dniem 1 stycznia 2013r.  weszła w życie  ustawa z dnia 7 grudnia 2012r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła wiele zmian w dotychczas obowiązujących przepisach, tj. wprowadzając dwa odrębne świadczenia: specjalny zasiłek opiekuńczy oraz świadczenie pielęgnacyjne.>

Nowe świadczenie w formie specjalnego zasiłku opiekuńczego określonego w dodanym art. 16a ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych, z uwagi na zapis, iż  przysługuje w przypadku rezygnacji z zatrudnienia celem opiekowania się osobą chorą  i interpretacji przez organy I instancji, iż przyznać wnioskowane świadczenie można, gdy z akt sprawy osób ubiegających się o w/w świadczenie  wynika, iż rezygnacja z zatrudnienia nastąpiła na podstawie wniosku strony o rozwiązanie stosunku pracy z powodu konieczności sprawowania opieki nad członkiem rodziny wymagającym opieki  - spowodowała wydanie przez organy I instancji  bardzo dużej ilości decyzji odmownych, co też spowodowało niemalże lawinę odwołań napływających do SKO od tych decyzji.Uzyskanie prawa do pomocy w formie specjalnego zasiłku opiekuńczego obwarowane zostało koniecznością spełnienia warunków przewidzianych w art. 16a ustawy. Dokonane zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003r.  o świadczeniach rodzinnych w zakresie świadczeń opiekuńczych nie przyniosły niestety rozwiązania istniejących problemów.

Co prawda, w ocenie Kolegium,  przepisy art.16a ustawy zostały przez racjonalnego ustawodawcę zredagowane w sposób jasny i zrozumiały dla organów stosujących prawo, to jednak orzecznictwo sądów administracyjnych poszło w zupełnie odmiennym, od treści przepisu, kierunku, powodując, że to sądy administracyjne de facto  stanowiły  prawo. Wyroki sądów zawierają odmienną interpretację art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych, aniżeli wskazaną przez ustawodawcę. Orzecznictwo sądowoadministracyjne zweryfikowało wcześniej prezentowane stanowisko zarówno organów I jak i II instancji.

Można  jedynie mieć nadzieje, że po wyroku Trybunału Konstytucyjnego / sygn.akt K 27/13/ sprawy świadczeń opiekuńczych zostaną uporządkowane, a przygotowywany przez Ministerstwo  Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy określi w jasny, mniej skomplikowany sposób zasady uzyskiwania tych świadczeń.

Przy ustalaniu uprawnień do świadczeń pielęgnacyjnych przewidzianych w art.17  ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych wątpliwości budzi sytuacja rolników pracujących w gospodarstwie rolnym, a nie będących osobami zatrudnionymi lub wykonującymi inną pracę zarobkową w rozumieniu art. 3 pkt 22 tej ustawy. W dotychczasowych rozstrzygnięciach organów I instancji i organu odwoławczego jak również w orzecznictwie sądowoadministracyjnym dominowało stanowisko, że rolnik prowadzący gospodarstwo rolne nie spełnia warunku, o którym mowa w art. 17 ust. 1 tej ustawy tj. warunku  bycia osobą, która w związku z koniecznością  sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jednoznacznie zdefiniowanego w art.3 pkt 22 tej ustawy. Podkreślenia wymaga, że Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zapowiedziało zmianę przepisów ustawy w tym zakresie, która  zmierzałaby do ujednolicenia zasad przyznawania osobom prowadzącym gospodarstwa rolne -  świadczeń pielęgnacyjnych i specjalnych zasiłków opiekuńczych.>

Nadal , pomimo  zmiany  art.5 / ust.4 ,4a i 4b/ w części dot. dochodu uzyskanego i utraconego nie zmieniono art. 3 pkt 23 i 24 ustawy o świadczeniach rodzinnych, co w ocenie tut. Kolegium skutkowało naliczaniem dochodu wirtualnego a nie realnego. Słusznie rozszerzono katalog dochodów utraconych i uzyskanych / świadczenia otrzymywane po utracie zatrudnienia, alimenty- po śmierci osoby zobowiązanej/, jednak nadal sporna jest kwestia utraty dochodu z tytułu zaprzestania płacenia alimentów czy też  utraty dochodu uzyskanego z gospodarstwa rolnego. Dochód z gospodarstwa rolnego obliczony zgodnie z przepisami ustawy może nie odpowiadać faktycznym czyli realnym dochodom, a w przypadku utraty tego dochodu jak np. w przypadku rozwiązania umowy dzierżawy gruntu  w związku z nie ujęciem tej kategorii dochodu w art.3 pkt 23 i 24 ustawy , odmawia się pomocy osobom, których dochód realny daje podstawę do przyznania świadczenia. Takie uregulowanie, w ocenie Kolegium, ogranicza możliwość korzystania przez osoby ubiegające się o zasiłek rodzinny z przysługującego im na podstawie art.5 ust.4 prawa  do odliczenia dochodu utraconego.

Podkreślenia wymaga następnie, że art. 5 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych daje możliwość przyznania świadczeń rodzinnych w przypadku przekroczenia dochodu o kwotę niższą niż kwota najniższego zasiłku rodzinnego. Wiele organów dopuszczało skorzystanie z tego prawa  w przypadku przekroczenia dochodu w trakcie okresu zasiłkowego. Taka interpretacja w ocenie Kolegium jest błędna, albowiem  przyznanie świadczenia  na podstawie przedmiotowego przepisu winno być zawarte w podstawie prawnej decyzji.

Następnie podkreślenia wymaga, że w 2013r. wpłynęło sporo odwołań w sprawach odmowy przyznania matkom dodatku do zasiłku rodzinnego  z tytułu samotnego wychowywania dzieci, gdyż w ocenie organów zamężne wnioskodawczynie nie są  osobami  samotnie wychowującymi  dzieci  w rozumieniu art. 3 pkt 17a ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami użyte w art. 3 pkt 17a ustawy określenie „osoba samotnie wychowująca dziecko” oznacza  pannę, kawalera, wdowę, wdowca, osobę pozostającą w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu, osobę rozwiedzioną, chyba że wychowuje wspólnie co najmniej jedno dziecko z jego rodzicem. Zgodnie z art. 11a ustawy, dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ drugi z rodziców dziecka  nie żyje. Przypomnieć należy, że w kwestii definicji osoby samotnie wychowującej dziecko, na tle  ustawy z 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej, wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 23 czerwca 2008r., wydanym w sprawie o sygn. akt P 18/06. Trybunał orzekł, że art. 2 pkt 5 lit. a)  tej ustawy w związku z art. 3 pkt 17a ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w zakresie, w jakim pomija prawo osób wychowywanych przez osoby pozostające w związku małżeńskim, a także osób wychowywanych przez osoby, które wspólnie wychowują co najmniej jedno dziecko z jego rodzicem, do zaliczki alimentacyjnej, jest niezgodny z art. 18, art. 32 ust. 1 i art. 71 ust. 1 Konstytucji. Artykuł 18 Konstytucji RP stanowi, iż małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Z art. 32 ust. 1 wynika natomiast, iż wszyscy są wobec prawa równi i mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Zgodnie zaś z art. 71 ust. 1 Konstytucji  „Państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia dobro rodziny. Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych.” W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntował się już pogląd, przyjęty przez Kolegium, że mimo, iż omawiany wyrok Trybunału Konstytucyjnego bezpośrednio odniósł skutek jedynie w sprawach dotyczących zaliczek alimentacyjnych, nie można go pominąć orzekając w sprawie dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka. Definicja osoby samotnie wychowującej dziecko użyta dla potrzeb ustawy o zaliczce alimentacyjnej, na gruncie ustawy o świadczeniach rodzinnych winna zostać tak samo zinterpretowana. Skoro definicja osoby samotnie wychowującej dziecko zawarta w art. 3 pkt 17a ustawy o świadczeniach rodzinnych uznana została za niekonstytucyjną na gruncie ustawy o zaliczce alimentacyjnej, to tak samo należy ją ocenić dla potrzeb ustalania zaistnienia przesłanek do przyznania dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka.

Na uwagę zasługuje również wyrok NSA z dnia 9.01.2008r., I OSK 430/07, według którego mężczyzna pozostający w trwałym pożyciu z kobietą mającą dziecko z innego związku nie będąc powinowatym dziecka, nie ma względem niego obowiązku alimentacyjnego.

Organy I instancji konsekwentnie odmawiają uznania matek ponownie zamężnych za osoby samotnie wychowujące dzieci.

Problemy nastręczają także organom I instancji sprawy dotyczące terminu przyznania rodzinom zastępczym pomocy  udzielanej na podstawie przepisu art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Przepis ten stanowi, iż świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka  w rodzinie zastępczej przyznaje się od dnia faktycznego umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej do dnia faktycznego opuszczenia przez dziecko rodziny zastępczej. Problemem było zajęcie stanowiska czy termin liczy się od dnia wydania postanowienia sądu o umieszczeniu  w rodzinie zastępczej, czy od dnia uprawomocnienia się tego postanowienia, czy od dnia faktycznego pojawienia się dziecka w rodzinie zastępczej . Stanowiska w/w zakresie w wielu Kolegiach są odmienne. Tutejsze Kolegium stoi na stanowisku, iż pomoc udzielana powinna być od dnia faktycznego pojawienia się dziecka w danej rodzinie zastępczej do dnia jego opuszczenia, a dzień ten wynika z protokołu przejęcia dziecka lub  przekazania dziecka nowej rodzinie zastępczej.

 

Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne

Orzecznictwo sądowoadministracyjne dot. stosowania przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003r. o  planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przyczyniło się do znacznego uporządkowania spraw z tego zakresu. Odwołania od decyzji w sprawie warunków zabudowy wnoszone są zarówno przez inwestorów jak też  właścicieli nieruchomości sąsiednich. Najczęstsze wątpliwości odwołujących się budzi kwestia ochrony interesów osób trzecich ,  gdyż w ich ocenie powinna ona być rozstrzygana już na etapie ustalania warunków zabudowy, a nie  pozwolenia na budowę. Nadal występują rozbieżności w interpretacji art.55 ustawy, zgodnie z którym decyzja o ustaleniu lokalizacji  inwestycji celu publicznego jak i decyzja o warunkach zabudowy wiąże organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę w związku z § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002r. Nr 75, poz. 690 ze zm.). Orzecznictwo w tej kwestii nie jest jednolite.

W  2013r., podobnie jak w latach poprzednich, wiele odwołań rozpatrywanych na podstawie przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, pochodziło od właścicieli nieruchomości sąsiednich, sprzeciwiających się realizacji przedsięwzięć na działkach sąsiednich. W większości spraw, z uwagi na prawidłowo przeprowadzane postępowania, a wydane decyzje są odzwierciedleniem zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności analiz urbanistyczno-architektonicznych, Kolegium większość tych decyzji utrzymało w mocy. Uzasadniając swoją decyzję Kolegium podkreślało, iż żaden przepis prawa nie nakazuje organom prowadzącym postępowanie w sprawie o ustalenie warunków zabudowy uzyskania zgody właścicieli nieruchomości sąsiednich. Wykazywano, iż ochrona interesów osób trzecich w procesie inwestycyjnym nie może prowadzić do sytuacji, w której to osoby trzecie, a nie inwestorzy –właściciele nieruchomości, na których mają powstać planowane inwestycje, decydować będą o ich dopuszczalności. Podkreślano, iż decyzja o warunkach zabudowy może być wydawana każdemu, bez względu na to, czy przysługuje mu jakiekolwiek prawo do terenu, którego dotyczy wniosek. Wymóg legitymowania się tytułem prawnym do nieruchomości następuje dopiero na etapie ubiegania się o pozwolenie na budowę.  Spory te często spowodowane są wieloletnimi, nawarstwiającymi się konfliktami sąsiedzkimi. Rozpatrzenie spraw zaskarżanych często do sądu administracyjnego powoduje znaczne wydłużanie finalnego ich załatwienia. I tak, w 2013r. spora grupa spraw dotyczyła wniosków osób, które nie są stroną w toczącym się, z wniosku innych osób ( podmiotów), postępowań. W takich sytuacjach WSA w Szczecinie, rozpatrując skargi na decyzje Kolegium umarzające postępowanie odwoławcze, oddalał je.

W dalszym ciągu istnieje zainteresowanie inwestycjami ze strony organizacji społecznych, których celem jest szeroko rozumiana ochrona środowiska naturalnego.  Organizacje te zgłaszają do organów I instancji chęć przystąpienia do toczących się przed tymi organami postępowań. Jednakże w większości spraw, z uwagi na fakt, iż składając wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, organizacje te nie spełniają wymagań, przewidzianych przez prawo krajowe, obowiązujące na terytorium RP, od których spełnienia zależy dopuszczenie czynnika społecznego do postępowania administracyjnego, toczącego się w sprawie indywidualnej, wnioski te nie były uwzględniane.

W ocenie tut. Kolegium, naruszeniem art. 36 ust. 4 oraz art. 37 ust. 6 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest zawarcie w sentencji zaskarżonej decyzji zapisu orzekającego o obowiązku wpłaty ustalonej opłaty planistycznej ( z tytułu wzrostu wartości w związku z działaniami planistycznymi gminy) w określonym terminie, na wskazane konto pod rygorem wszczęcia postępowania egzekucyjnego w administracji. Takie ustalenie również nie ma podstawy prawnej, albowiem przepisy ustawy nie wskazują, aby w decyzji o ustaleniu można było określić termin płatności. Opłata planistyczna jest dochodem własnym gminy (niepodatkowym). Strona uiszcza ją więc na odpowiednie konto gminy (wskazane jest podanie numeru konta w uzasadnieniu decyzji organu I instancji), ewentualnie gotówką w kasie urzędu. Jeżeli strona zobowiązana na podstawie ostatecznej decyzji administracyjnej do uiszczenia renty planistycznej nie dokonuje jej zapłaty, wójt (burmistrz, prezydent miasta) jako wierzyciel jest uprawniony do przesłania upomnienia z wezwaniem do wykonania obowiązku. Jeżeli zobowiązany nadal nie wykonuje obowiązku, wówczas organ gminy powinien wystawić tytuł egzekucyjny i na tej podstawie samodzielnie wszcząć postępowanie egzekucyjne (jeśli jest do tego uprawniony) lub wnioskować o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przez właściwy organ. Pouczenie zatem o sposobie uiszczenia opłaty powinno znaleźć się w uzasadnieniu decyzji bądź w  dodatkowych informacjach dla strony, a nie w sentencji decyzji. 

 

Gospodarka nieruchomościami

W dalszym ciągu, pomimo uwag i zaleceń Kolegium, organy I instancji niejednokrotnie w sposób nieprawidłowy określają kwestie wnoszenia opłat adiacenckich na konto gmin. Z treści art. 148 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. w Dz.U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 ze zm.)  wynika, że obowiązek wniesienia opłaty adiacenckiej (z tytułu budowy urządzeń infrastruktury technicznej oraz z tytułu podziału nieruchomości w zw.  art. 98a ust. 1 ustawy) powstaje, staje się wymagalny, dopiero po upływie 14 dni od dnia, w którym decyzja o ustaleniu opłaty stała się ostateczna. Inaczej niż przepisy kpa, które z reguły wiążą moment wymagalności obowiązku pieniężnego określonego decyzją administracyjną z momentem uzyskania przez nią waloru ostateczności. Po upływie 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca opłatę adiacencką staje się ostateczna, właściwy organ gminy może dochodzić opłaty adiacenckiej w drodze egzekucji administracyjnej. W myśl art. 145 ustawy opłatę adiacencką ustala się w drodze decyzji administracyjnej   i zgodnie z utrwaloną już linią orzecznictwa sądowoadaministracyjnego przepisy ustawy gn nie dają możliwości, aby w tej  decyzji został jednocześnie zawarty obowiązek o terminie wniesienia opłaty, jak również obowiązek uiszczenia odsetek ustawowych jako skutek ewentualnego uchybienia terminu zapłaty opłaty adiacenckiej.

 

Prawo geologiczne i górnicze

W 2013r.  nie było wielu spraw dotyczących robót geologicznych i zatwierdzania projektów tych robót. Niemniej jednak trzeba podkreślić, że z dniem 1 stycznia 2012r. weszła w życie ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. - Prawo geologiczne i górnicze (w skrócie pgg). Ustawa ta wprowadziła kilka istotnych zmian w zakresie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (w skrócie mpzp). Jedna z nich dotyczy art. 7, w myśl którego podejmowanie i wykonywanie działalności określonej ustawą jest dozwolone tylko wówczas, jeżeli nie naruszy ona przeznaczenia nieruchomości określonego w mpzp oraz w odrębnych przepisach, a w przypadku jego braku sposobu wykorzystywania nieruchomości, ustalonego w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.  Prawo geologiczne i górnicze do czasu zmiany nakazywało wyraźnie zachować zgodność niektórych koncesji z mpzp lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania (w skrócie suikz). Obecnie wszelka działalność określona ustawą nie może naruszać przeznaczenia nieruchomości w planie lub sposobu wykorzystywania nieruchomości ustalonego w studium, oraz w odrębnych przepisach. Są  to wymagania bardziej liberalne od poprzednich, gdyż obecnie wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, jako organy administracji geologicznej opiniujące projekty robót geologicznych, nie badają zgodności robót geologicznych  z planami miejscowymi, a jedynie badają czy zamierzenia inwestorów poszukujących złóż kopalin nie naruszają ustaleń wynikających z gminnych dokumentów planistycznych. Ze spraw, które wpłynęły do Kolegium można wywnioskować, że gminy w dalszym ciągu badają, jak poprzednio,  zgodność projektów robót geologicznych z miejscowymi planami zagospodarowania przestrz.

 

Ruch drogowy

W porównaniu do 2012r . wpływ odwołań  dotyczących stosowania przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1997r.-Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 poz.137 z późn. zm.) uległ zwiększeniu. Powyższa zmiana nastąpiła w dużej mierze na skutek wejścia w życie z dniem 19 stycznia 2013r. ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2001r. Nr 30 poz. 151 z późn. zm.), która przejęła część przepisów z ustawy Prawo o ruchu drogowym, regulując je w odmienny sposób. Powyższa ustawa reguluje w szczególności nadzór nad kierowcami poprzez znaczne rozszerzenie tego nadzoru przez organy administracji publicznej w zakresie:

- skierowania na badania lekarskie i psychologiczne w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych i psychologicznych do kierowania pojazdami (art.99 ustawy)

- wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy i skierowanie na egzamin sprawdzający kwalifikacje (art.102 ustawy)

- określenie ( a zwłaszcza rozszerzenie) przypadków braku możliwości wydania prawa jazdy osobie, której w wyniku badania lekarskiego stwierdzono aktywną formę uzależnienia od alkoholu lub środka  działającego podobnie do alkoholu oraz w stosunku do której orzeczony został prawomocnym wyrokiem sądu zakaz prowadzenia pojazdów ( art.12 ust.1,2 i 3 ustawy)

Powyżej wskazane uregulowania miały w 2013r. bardzo duży wpływ na wzrost ilości odwołań w tym zakresie. Podkreślić należy, że regulacje te, choć precyzyjne, to jednak budziły wątpliwości interpretacyjne tak u osób odwołujących się od decyzji organu I instancji jak i Kolegium. Zauważyć przy tym należy, że w ciągu roku obowiązywania ustawy różnorodnie kształtowało się orzecznictwo sądowoadministracyjne w tym zakresie. Szczególne trudności i odmienne poglądy dotyczyły głównie art.12 ust. 2 i 3 ustawy. W chwili obecnej można stwierdzić, iż orzecznictwo sądowe w zakresie stosowania tego przepisu już się ukształtowało, przyjmując bezwzględne brzmienie tego przepisu, który określa przypadki (w określeniu szczegółowych kategorii prawa jazdy), kiedy nie można wydać prawa jazdy określonej kategorii.

Wątpliwości odwołujących dotyczyły również skierowania na badania lekarskie lub psychologiczne. Prezentowali oni w odwołaniach pogląd, iż skierowania te są nieuzasadnione. Podkreślenia wymaga fakt, iż sprawy w tym zakresie wszczynane były głównie na wniosek prokuratora,  który nadzorując postępowanie w sprawach karnych kierował podejrzanego na badania lekarskie przeprowadzane przez biegłych psychiatrów, a wyniki tych badań wskazywały na konieczność sprawdzenia stanu zdrowia kierowcy z uwagi na uzależnienie od alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub występujące zaburzenia psychiatryczne. Podkreślenia wymaga, że organ wydający uprawnienia do kierowania pojazdami, otrzymując wniosek o skierowanie kierowcy na stosowne badania lekarskie, obowiązany jest również do przeprowadzenia właściwego postępowania dowodowego. Wniosek taki  bowiem traktowany jest wyłącznie jako informacja o pogorszeniu się stanu zdrowia kierowcy i nie zwalnia organu od przeprowadzenia postępowania dowodowego w myśl przepisów kpa.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na dalsze (istniejące już w 2012r.) wątpliwości  odwołujących i ich pełnomocników w zakresie stosowania art. 130 ust.3 ustawy –Prawo o ruchu drogowym, który to przepis zezwala na zmniejszenie ilości punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego (o liczbę 6) wpisanych do ewidencji kierowców prowadzonej   przez Policję, w przypadku uczestnictwa w szkoleniu na własny koszt. Tut. Kolegium wyraża pogląd, prezentowany w większości orzeczeń sądowoadministracyjnych, iż taka możliwość istnieje wyłącznie, gdy przed uczestniczeniem w szkoleniu, kierowca nie przekroczył 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. Ewidencja kierowców natomiast podlega wyłącznie Policji, która ją prowadzi, natomiast organ wydający uprawnienia do kierowania pojazdami nie jest uprawniony do badania i kwestionowania dokonanych w niej wpisów. Pogląd taki znajduje potwierdzenie w wielu wyrokach sądów administracyjnych, w tym WSA w Szczecinie, rozpatrującego skargi na decyzje Kolegium w tym zakresie.

 

Transport  drogowy

Wpływ odwołań w zakresie stosowania przepisów ustawy z dnia 6 września 2011r. o transporcie drogowym (t.j. Dz.U.z 2013r.poz.1414) utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie. Odwołania dotyczyły głównie cofnięcia licencji na wykonywanie transportu drogowego „taksówką”.

 

Rejestracja pojazdów

Stosowanie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury ustawy  z  dnia 22 lipca  2002r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (t.j. Dz.U. z 2007r. Nr 186 poz. 1322). Odwołania od decyzji organów I instancji dotyczyły głównie odmowy rejestracji pojazdów z uwagi na brak wymaganych ustawą dokumentów, a głównie: potwierdzenia tytułu własności pojazdu i dowodów potwierdzających rodzaj pojazdu. Trudności w rozpatrywaniu odwołań występowały głównie w przypadku odmowy rejestracji pojazdów sprowadzonych z zagranicy.

 

Wychowanie w trzeźwości i przeciwdziałanie alkoholizmowi

Stosowanie przepisów ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2012 poz.1356). W 2013r. zmniejszyła się ilość spraw w ramach stosowania przepisów w/w ustawy. Odwołania w tym zakresie dotyczyły głównie stwierdzenia przez organ I instancji wygaśnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych w związku z nieuiszczeniem w terminie opłaty za udzielone zezwolenia oraz  cofnięcie zezwolenia w związku z naruszeniem zasad sprzedaży tych napojów (art.18 ust.10 i ust.12). Podkreślić należy, że wyczerpującego postępowania dowodowego, często także dodatkowego postępowania wyjaśniającego i uzupełniającego przez Kolegium, wymagały sprawy dotyczące cofnięcia zezwoleń. Z reguły organ I instancji nie wskazywał na niezaprzeczalne dowody na okoliczność wystąpienia przesłanek z art.18 ust.10 ustawy, skutkujących koniecznością cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.  W ocenie Kolegium przepis ten jest przepisem restrykcyjnym, a wymienione w nim przesłanki prowadzące do wydania takiej decyzji, faktycznie częstokroć są trudne do udowodnienia w sposób niebudzący wątpliwości, w ocenie wiarygodności dowodu i możliwości zastosowania w/w przepisu.

 

Udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie, udział społeczeństwa w ochronie środowiska, oceny oddziaływania na środowisko       

W art. 44 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. 2013 r. poz. 1235) ustawodawca przyznał szczególne   uprawnienia organizacjom  ekologicznym.  W  myśl tego  przepisu,  organizacji   ekologicznej  służy  prawo wniesienia odwołania oraz  skargi  do sądu administracyjnego, od decyzji  wydanej w postępowaniu  wymagającym udziału społeczeństwa, jeżeli  jest  to  uzasadnione   celami  statutowymi   tej   organizacji. Brak ustawowej  definicji organizacji ekologicznej przysparza w tym przedmiocie szereg wątpliwości. Analogicznych regulacji, jak w cytowanym przepisie art. 44 ustawy, nie ma w odniesieniu do innych podmiotów, nie będących organizacjami ekologicznymi.

Ustawa  gwarantuje   społeczeństwu   udział  w   postępowaniach w sprawie ochrony środowiska. Każdy ma prawo składania uwag i wniosków w postępowaniu prowadzonym z udziałem społeczeństwa. Do  udziału w konsultacjach  społecznych  ma prawo  każdy, bez względu na jego status prawny. Prawo to ogranicza się jednak jedynie do możliwości składania uwag i wniosków co do realizacji przedsięwzięcia i nie jest równoznaczne                        z    uzyskaniem    uprawnień    strony    w postępowaniu. Dla    zapewnienia    uprawnień   do   uczestnictwa   społeczeństwa   w   procesie  ochrony  środowiska,  ustawodawca   przewidział    jedynie  prawo do szerokiej i szczegółowej informacji (z pewnymi ograniczeniami      wynikającymi z art. 16-20 ustawy)   oraz   do  składania   uwag  i   wniosków,  które   mogą,  lecz nie muszą, być uwzględnione w decyzji (art. 37 pkt 1 i 2 ustawy).

W myśl art. 72  ust. 1  ustawy,  wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach   następuje  przed  uzyskaniem:

1)    decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego, decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych oraz decyzji o pozwoleniu na zmianę sposobu użytkowania obiektu  budowlanego  lub jego części - wydawanych na podstawie  ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.);

2)   decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – wydawanej na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

Z powyższego   wynika, że  zainteresowane  osoby    mogą  bronić swoich  interesów  prawnych   na   etapie   postępowania   w   wyżej   wymienionych  sprawach. Dla    zapewnienia    uprawnień   do   uczestnictwa   społeczeństwa   w   procesie  ochrony  środowiska,  ustawodawca   przewidział    jedynie    prawo   do   szerokiej  i   szczegółowej   informacji   (z  pewnymi  ograniczeniami  wynikającymi z art. 16-20 ustawy)   oraz   do  składania   uwag  i   wniosków,  które  mogą,  lecz    nie     muszą    być   uwzględnione, w     decyzji  (art. 37 pkt 1 i 2 ustawy). We  wskazanych  wyżej  sprawach  przepisy   ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku… nie przewidują jednak wydania decyzji    administracyjnej   ani    postanowienia. Omawiana   ustawa   reguluje   dostęp społeczeństwa   do   informacji  oraz  zasady   konsultacji   społecznej   przy    podejmowaniu   decyzji,    ale    tylko    poprzez    składanie   uwag   i   wniosków.  Na   podstawie tej  ustawy nie można zatem w drodze odwołania kwestionować poszczególnych wysoce specjalistycznych     rozstrzygnięć    decyzji   o    uwarunkowaniach    środowiskowych. Ograniczona jest zatem możliwość kwestionowania wskazanych w art. 82 ustawy  ustaleń  decyzji o  środowiskowych    uwarunkowaniach.

Stroną   i  beneficjentem postępowania w przedmiocie wydania decyzji o środowiskowych    uwarunkowaniach  jest  tylko   inwestor.

Legitymację strony w przedmiotowym postępowaniu należy  oceniać  według  art. 28 k.p.a. Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku… gwarantuje  społeczeństwu  udział w   postępowaniach w sprawach wymienionych w  tej  ustawie,  lecz  tylko    poprzez    składanie   uwag   i   wniosków  przed   wydaniem  decyzji  o  środowiskowych uwarunkowaniach. Ponadto zauważyć należy, że wymieniona   ustawa  nie   przyznaje każdemu  obywatelowi, czy też innemu  podmiotowi   działającemu   w   społeczeństwie,   przymiotu  strony w   odniesieniu  do  omawianej  decyzji. Właściciele  nieruchomości   położonych w pobliżu  planowanego   przedsięwzięcia nie  posiadają generalnie  interesu  prawnego w   sprawie    wydania  decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Osobom tym – nie  będącym stroną postępowania  -  nie  przysługuje  zatem  prawo   odwołania od takiej decyzji.

 

 

2.Przyczyny zaległości w rozpatrywaniu spraw oraz  proponowane rozwiązania w tym zakresie, itp.

 

W roku 2013 nie wystąpiły zaległości w rozpatrywaniu spraw przez Kolegium. Sprawy były rozpatrywane w ustawowych terminach.

W 3  przypadkach Kolegium zawiesiło postępowanie do czasu rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ. W jednej sprawie podjęto zawieszone postępowanie i wydano stosowną decyzję.

Jeżeli zaistniała taka konieczność, Kolegium wyznaczało nowy termin załatwienia sprawy – w 360 sprawach, w związku z koniecznością przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego i dowodowego oraz zwiększonym okresowo wpływem spraw do Kolegium.

 

 

3. Informacja nt. skarg kasacyjnych – liczba uwzględnionych skarg złożonych przez Kolegium itp.

 

W roku 2013 Kolegium, nie zgadzając się z wyrokami Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, złożyło 10 skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego. 

W roku 2013 do Kolegium wpłynęło 6 wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczących skarg kasacyjnych wniesionych wcześniej przez Kolegium (5 z 2011r.  i  1 z 2013r.).  W czterech sprawach NSA oddalił skargi kasacyjne Kolegium, a w dwóch uchylił zaskarżony wyrok WSA i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez WSA.

 

 

4. Kontrole przeprowadzone w Kolegium przez MAiC, Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, NIK i inne uprawnione organy (np. ZUS) – wyniki, wystąpienia pokontrolne i ich wykonanie.

 

W roku 2013r. nie przeprowadzono żadnej kontroli w Kolegium.

 

5. Omówienie wydanych przez Prezesa SKO postanowień sygnalizacyjnych

 

W roku 2013 Prezes SKO nie wydawał postanowień sygnalizacyjnych.

 

 

6. Działalność pozaorzecznicza Kolegium – opiniowanie aktów prawnych, zgromadzenia krajowe i regionalne SKO, szkolenia, wydawnictwa, współpraca z innymi organami państwa i instytucjami. 

 

W roku 2013 poprzedni oraz obecny Prezes Kolegium aktywnie uczestniczyli w obradach Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych(m.in. w sprawie zaopiniowania niektórych  aktów prawnych, omówienia spraw finansowych oraz bieżących problemów orzeczniczych).

Prezes, członkowie Kolegium oraz pracownicy biura, w miarę posiadanych możliwości, uczestniczyli w szkoleniach, dotyczących m.in. orzecznictwa samorządowych kolegiów odwoławczych, bezczynności i przewlekłości organów administracji publicznej, omówienia orzecznictwa sądowoadministracyjnego NSA i WSA, zadań i kompetencji SKO, kontroli zarządczej, budżetu zadaniowego, dyscypliny finansów publicznych, dostępu do informacji publicznej oraz BIP, zamówień publicznych poniżej 14 tys. euro, zamknięcia ksiąg rachunkowych oraz wykorzystania samochodu prywatnego w celach służbowych.

 

 

 

7.Wykonanie budżetu, zatrudnienie, płace i kwalifikacje osób zatrudnionych.

 

Wykonanie budżetu za rok 2013 przedstawia się następująco:

- plan 1.687.840 zł.

- wykonanie 1.678.245,57 zł., tj. 99,43%.

Płace zostały naliczone zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie wielokrotności kwoty bazowej oraz szczegółowych zasad wynagradzania prezesa, wiceprezesa, pozostałych członków samorządowego kolegium odwoławczego i pracowników biura tego kolegium (Dz.U. z 2002r. Nr 109, poz. 960 ze zm.)

 

Kwalifikacje osób zatrudnionych wykazano w części I pkt 2 niniejszej informacji.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[1]              -  dot. spraw, które wpłynęły do SKO w latach poprzedzających okres objęty informacją, ale nie zostały jeszcze załatwione przez SKO,

2              -  patrz  pkt 1.  ppkt 1.2. ,

3              - dot. spraw, które wpłynęły do SKO w roku objętym informacją, a do których zastosowanie mają przepisy Ppsa tj. m.in. skargi, skargi kasacyjne, zażalenia i inne, wykonywane w trybie tej ustawy – patrz m.in. przyp.11;

4              - decyzje (postanowienia) kończące postępowanie odwoławcze (zażaleniowe) prowadzone przed SKO jako organem II instancji (w tym art. 134 Kpa) oraz inne wydane w tym postępowaniu np. zawieszenie postępowania – art. 97 § 1 i 98 Kpa lub art. 201 § 1 i art. 204 § 1 Op ;

5              - decyzje (postanowienia) wydane przez SKO jako organ I instancji np. w postępowaniu dot. stwierdzenia nieważności (art. 156 § 1 Kpa oraz art. 247 - 248 Op) lub wznowienia postępowania (art. 145 § 1 Kpa oraz art. 240 § 1 Op), pisma w trybie art. 65 § 1, art. 66 § 1 Kpa, art. 169 § 4 Op, postanowienia w trybie art. 66 § 3 Kpa oraz inne wydane w tych postępowaniach np. zawieszenie postępowania – art. 97 § 1 i 98 Kpa lub art. 201 § 1 i art. 204 § 1 Op ;

6                - np. postanowienia dot. sporów kompetencyjnych (art. 22 § 1 pkt 1 Kpa), wyznaczenia organu wskutek wyłączenia (art.25-27 Kpa oraz art.130 i 132 Op), dopuszczenia organizacji społecznej do udziału w postępowaniu (art.31§ 2 Kpa), przywrócenia terminu (art. 59 § 1 i 2 Kpa), odmowy udostępnienia akt ( art. 74 § 2 Kpa oraz art. 179 § 2 Op), wniosku o wyjaśnienie, uzupełnienie oraz sprostowanie (art.113 Kpa oraz art.213 i 215 Op), wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji, opłat i kosztów postępowania (dział IX Kpa), pisma;

7              -  dot. również postanowień zgodnie z art. 144 Kpa oraz art. 239 Op

8              -  dot. również postanowień zgodnie z art. 126 Kpa oraz art. 219 Op

9              -  dot. spraw, które nie zostały załatwione przez SKO w roku objętym informacją ;

10            - liczba skarg skierowanych do sądu w stosunku do ogólnej liczby podjętych przez kolegium w roku objętym informacją rozstrzygnięć podlegających zaskarżeniu;

11            - obejmuje inne sprawy prowadzone przez Kolegium w trybie przepisów Ppsa np. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3), wniosek o sprostowanie omyłki pisarskiej (art. 156), wniosek o uzupełnienie wyroku (art. 157), wystąpienie o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego (art. 15 § 1 pkt 4 w zw. z art. 4), wniosek o zawieszenie postępowania przed sądem i o podjęcie zawieszonego postępowania (art. 123-131) czy wznowienie postępowania (art. 270) itd. ;